تحلیل دینامیکی پارامترهای موثر در مطلوبیت کریدورهای ترانزیت ریلی بار؛ مطالعه موردی محور سرخس – بندر عباس

Abstract

در سالهای اخیر ترانزیت ریلی در ایران با سرعت اندکی رشد کرده است. در حال حاضر بیش از 90 درصد ترانزیت عبوری از خاک ایران به وسیله حمل و نقل جاده‌ای صورت میگیرد و این وضعیت با سیاست‌های کلان کشور در حوزه حمل و نقل و به ویژه با قانون مدیریت مصرف سوخت مصوب 18/9/1386 که در آن سهم حمل و نقل ریلی بار ، حد اقل 30% تعیین شده است، تناسب ندارد. سهم اندک ترانزیت ریلی از خاک ج.ا.ایران، عمدتا به دلیل مطلوبیت ضعیف کریدورهای ریلی در مقایسه با کریدورهای جاده ای است. در این تحقیق مهم ترین پارامترهای تأثیرگذار بر مطلوبیت ترانزیت ریلی بار با استفاده از دیدگاه پویایی سیستم مورد بررسی قرار گرفته است و بر همین اساس تابع مطلوبیت کریدورهای ترانزیت ریلی ارائه شده است. در ادامه با استفاده از اطلاعات محور ترانزیت ریلی سرخس – بندر عباس، وضعیت ترانزیتی محور مورد نظر تا سال 1404 شبیه سازی شده است. در پایان، سناریوهایی برای افزایش مطلوبیت مسیر مورد نظر، پیشنهاد شده است. نتایج نشان می‌دهد که با افزایش سرعت، کاهش زمان توقف قطارهای ترانزیتی و کاهش حق دسترسی به شبکه ریلی، مطلوبیت مسیر و متناسب با آن میزان تقاضای ترانزیت ریلی به صورت قابل توجهی افزایش می یابد.