ساختار اولیانامه های فارسی، نگاهی به مقامات ژنده پیل سدید الدین غزنوی (همراه با ملاحظاتی پیرامون اسرارالتوحید ابن منور)

Abstract

مکتوبات اولیانامه ای اسلامی را می توان به شیوه های مختلفی در پژوهش تاریخی به کار بست. از این آثار، به طور قطع، می توان برای نگارش تاریخ تصوف و تاریخ یا زندگی نامه تک شخصیت ها، و نیز برای نگارش تاریخ اندیشه مذهبی به طور عمومی، و حتی نگارش تاریخ اجتماعی بهره جست. نویسنده در مقاله حاضر می کوشد تا بر ساختار روایی این آثار تمرکز کند و این ساختار را با هدف بنیادین نوشتار اولیانامه ای در اسلام، یعنی زنده نگاه داشتن کاریزمای قهرمانان این آثار، پیوند زند. وی برای نیل به این مقصود، به یکی از تک نگاری های اولیه فارسی می پردازد و آن را در کنار یکی دیگر از تک نگاری های فارسی متعلق به شرق ایران در سده ششم هجری که تقریبا معاصر آن است، قرار می دهد. واپسین بخش مقاله جستاری در خوانش دقیق و بحث پرامون یکی از حکایات کرامات در اثر غزنوی است.