سنجش تأثیر شبکه‌های اجتماعی بر مشارکت سیاسی: مطالعۀ موردی دانشجویان دانشگاه مازندران

Abstract

مشارکت سیاسی که یکی از انواع مشارکت است، از شاخص‏های توسعۀ اجتماعی و سیاسی در کشورها به ‏شمار می‏رود. نظریه‌پردازان علوم اجتماعی و سیاسی و سیاست‌ورزان همواره به انتخابات به‌صورت بارزترین شیوه و تجلی این مشارکت توجه کرده‌اند. در جمهوری اسلامی ایران نیز مطالعۀ رفتار انتخاباتی، به‌ویژه در دهۀ اخیر، به‌طور جدی در دستور کار پژوهشگران حوزه‌های مربوط قرار داشته است. پرسش اصلی مقالۀ حاضر این است که آیا بین استفاده از شبکه‌های اجتماعی با مشارکت سیاسی رابطه وجود دارد یا خیر؟ و در صورت وجود رابطه میان استفاده از شبکه‌های اجتماعی با مشارکت سیاسی، استفاده از شبکه‌های اجتماعی چه تأثیری بر ابعاد مشارکت سیاسی دانشجویان دارد؟ هدف از نگارش این مقاله، بررسی رابطۀ میان شبکه‌های اجتماعی و رفتار انتخاباتی در میان دانشجویان دانشگاه مازندران است. با تقسیم شبکه‌های اجتماعی (سرمایۀ اجتماعی شبکه) به سه بعد تعاملی، ساختی و کارکردی و مشارکت سیاسی (رفتار انتخاباتی) به سه سطح تماشاگرانه، متوسط و فعال، یافته‌های پژوهش نشان داد رابطه‌ای کاملاً مثبت بین شبکه‌بندی اجتماعی (سلسله‌مراتب شبکه و انواع مشارکت) و مشارکت سیاسی وجود دارد و بعد ساختی شبکه‌های اجتماعی بیشترین تأثیر را بر رفتار انتخاباتی دانشجویان داشته‌اند. برای آزمون فرضیه‌ها از روش تحلیل همبستگی و تحلیل رگرسیون چندمتغیره استفاده شد.