بررسی نشانه – معناشناختی تطبیقی؛ الشّحاذ نجیب محفوظ و ماهی سیاه کوچولو صمد بهرنگی

Abstract

در بررسی معناشناختی تطبیقی، شناخت زبان به­مثابة پدیده­ای پیچیده و در حال تحوّل است و چگونگی درک ویژگی­های این پدیده نیازمند رویکردی جزءنگر و ژرف­کاوی در بن­مایه­های زایش، شکل­گیری و تولید واحدهای زبانی است؛ ضرورتی که در گذر زمان با پیشرفت مداوم زبان­شناسی و رشته­های مرتبط بیش از پیش رخ می­نماید. پژوهش حاضر، تحلیلی نشانه - معناشناختی از دو داستان <em>ماهی سیاه کوچولو</em> اثر صمد بهرنگی و <em>الشّحاذ</em> نوشتة نجیب محفوظ است و کوشیده است تا فرایند نشانه - معناشناختی این گفتمان را براساس الگوی مطالعاتی گرمس بررسی کند. وجه اشتراک این دو اثر، رهایی از وضعیّت موجود است، قهرمان رمان <em>الشّحاذ</em> (عمر الحمزاوی)، در پی آن است تا از بیماری­ای که به آن دچار شده و هیچ سبب طبیعی و هیچ­گونه عوارضی ندارد، رهایی یابد و برای رهایی و تغییر وضعیّت موجود می­کوشد. در داستان <em>ماهی سیاه کوچولو</em>، ماهی کوچولو که قهرمان داستان است نیز در پی گذر از مرحله­ای است که توقّف در آن را نابودی خود می­داند. این وجه اشتراک، رهایی از وضع موجود، کنش کنش­گر را به تکاپو وامی­دارد و زایش معنایی صورت می­گیرد، نوشتار پیش رو در پی بررسی عناصر اصلی و دخیل در تولید معنا در این دو اثر است؛ روش پژوهش، توصیفی - تحلیلی است.<br /> <strong> </strong>