اثر سالیسیلیک اسید بر صفات مورفو - فیزیولوژیک به لیمو (Lippia citriodora) در شرایط مزرعه ای و درون شیشه ای

Abstract

سالیسیلیک اسید یک ترکیب فنلى طبیعى و شبه­هورمون بوده و غلظت­های مختلف و مدت زمان تأثیرگذاری آن، کنش و واکنش­های متعددی را در گیاه سبب می­شود. در این راستا، دو آزمایش جداگانه به منظور بررسی اثر سالیسیلیک اسید بر صفات مورفو - فیزیولوژیک گیاه زینتی – دارویی به­لیمو در شرایط درون شیشه­ای و مزرعه­ای در شهرستان میانه انجام شد. در شرایط کشت بافت، پنج غلظت صفر، 5/2، 5، 10 و 20 میکرومولار سالیسیلیک اسید به محیط کشت موراشیگ و اسکوگ (MS) اضافه و اثر آنها بر شاخص­های رشدی به­لیمو مورد ارزیابی قرار گرفت. اثر سالیسیلیک اسید در شرایط کشت درون شیشه­ای اختلاف آماری معنی­داری در تمام صفات به جز در تعداد گره بلندترین ساقه، ارتفاع بوته و سیترال تولیدی نشان داد. همزمان با افزایش غلظت سالیسیلیک اسید، تعداد برگ­های کلروزه (زرد) ریزنمونه­های به­لیمو افزایش و درصد گیاهان سبز سالم و تعداد شاخه جانبی کاهش یافتند ولی در غلظت­های کم، طول بلندترین شاخه، تعداد برگ و شاخص کلروفیل برگ افزایش یافت. همچنین، نقش مثبت سالیسیلیک اسید در افزایش وزن تر شاخساره ریزنمونه­های کشت بافتی مشـاهده شد. در شـرایط مـزرعه­ای، اثر شش تیمار بـدون محلول­پاشی، محلول­پاشی با آب مقطر و سالسیسلیک اسید در غلظت­های 5/2، 5، 10 و 20 میکرومولار بر صفات مورفو-فیزیولوژیک به­لیمو مورد ارزیابی قرار گرفت. اثر سالیسیلیک اسید اختلاف آماری معنی­داری بین تیمارها در پهنای (عرض) برگ، تعداد گل­آذین، وزن تر گل­آذین، وزن تر برگ و طول بزرگ­ترین گل­آذین نشان داد. اثر منفی مصرف سالیسیلیک اسید در پهنای برگ، تعداد و وزن تر گل­آذین دیده شد و برعکس، وزن تر برگ و طول گل­آذین به­خصوص در غلظت کم سالیسیلیک اسید افزایش پیدا کرد. بنابراین، استفاده از غلظت­های کم سالیسیلیک اسید به خاطر داشتن اثر مثبت بر رشد اندام­های مصرفی به لیمو در شرایط مزرعه­ای و کشت بافتی قابل توصیه می­باشد.