بررسی فعالیت آنتی اکسیدانی برخی از گیاهان تیره گل سرخ به عنوان جایگزین آنتی اکسیدان‌های سنتزی در صنایع غذایی

Abstract

مقدمه: در حال حاضر شناسایی ترکیبات آنتی اکسیدان با ارزش دارویی و اثرات جانبی کم در طب پیشگیری و صنایع غذایی روند رو به گسترشی دارد. این تحقیق با هدف مقایسه قدرت آنتی اکسیدانی 5 گونه تیره گل سرخ با آنتی اکسیدان‌های سنتزی <span style="font-family: Times New Roman;">BHT</span>، <span style="font-family: Times New Roman;">BHA</span> و همچنین ویتامین <span style="font-family: Times New Roman;">C</span> انجام شد مواد و روش‌ها: محتوای فنلی برگ و گلبرگ گل محمدی، دانه، میوه و برگ درخت به، دانه و برگ بادام، برگ و میوه هلو، میوه و برگ درخت سیب پس از عصاره گیری به کمک واکنش گر فولین و فعالیت آنتی اکسیدانی با روش مهار رادیکال آزاد <span style="font-family: Times New Roman;">DPPH</span> و نیتریک اکساید اندازه‌گیری شد. یافته‌ها: محتوای فنلی نمونه ها بین 41/0<span style="font-family: Times New Roman;"> ±</span> 51/0-89/0 <span style="font-family: Times New Roman;">±</span>53/ 35 معادل میلی گرم اسید گالیک در گرم وزن خشک متغیر بود. بیشترین محتوای فنلی مربوط به برگ گل محمدی <span style="font-family: Times New Roman;">(<em>Rosa damascena</em> Mill)</span> و در رتبه بعدی متعلق به برگ به<span style="font-family: Times New Roman;"><em>Cydonia</em> <em>oblonga</em> Mill) )</span> <br />بود. غلظت مهار 50 درصد رادیکال‌های آزاد و نیتریک اکساید عصاره‌ها به ترتیب بین 91/0<span style="font-family: Times New Roman;"> ±</span> 42/77-4/96 <span style="font-family: Times New Roman;">±</span>2/1484 و 76/203<span style="font-family: Times New Roman;">±</span>46/1572-39/3<span style="font-family: Times New Roman;">±</span>24/233 میکرو گرم در میلی لیتر متغیر بود. هر چند عصاره گلبرگ گل محمدی، میوه به، دانه به و دانه بادام از فعالیت آنتی اکسیدانی خوبی برخوردار بودند اما بیشترین فعالیت آنتی‌اکسیدانی درعصاره‌های برگ گل محمدی و برگ به مشاهده شد. اختلاف معنی‌داری (01/0<span style="font-family: Times New Roman;">P</span> ) بین توانایی مهار رادیکال‌های آزاد عصاره‌های برگ گل محمدی و برگ به با آنتی اکسیدان‌های سنتزی<span style="font-family: Times New Roman;">BHT </span>،<span style="font-family: Times New Roman;">BHA </span> و <span style="font-family: Times New Roman;">Vit C</span>مشاهده نشد. نتیجه‌گیری: نتایج این مطالعه نشان داد که فعالیت آنتی اکسیدانی با محتوای فنلی رابطه مستقیم دارد و عصاره‌های برگ و گلبرگ گل محمدی، برگ، میوه و دانه درخت به و همچنین دانه بادام می‌توانند جایگزین مناسبی برای آنتی اکسیدان‌های سنتزی باشند.