درک معنایی سازه‌های مؤثر بر تغییرات کیفیت زندگی در میان ساکنان منطقۀ اورامان لهون

Abstract

مقالۀ حاضر از منظر رویکرد تفسیرگرایی اجتماعی، درک معنایی سازه‌های مؤثر بر تغییرات کیفیت زندگی را در میان ساکنان منطقۀ اورامان لهون تحلیل می­کند. محدودۀ مورد مطالعه، منطقۀ اورامان لهون در استان کرمانشاه است. مطالعه به‌صورت کیفی انجام گرفت و برای تولید داده، روش‌های مشاهدۀ آزاد، مشاهدۀ مشارکتی، مصاحبۀ عمیق و بحث گروهی به­کار گرفته شد. برای تحلیل داده‌ها، شیوۀ تحلیل محتوای تفسیری به‌شکل عام استفاده شد. درمجموع، داده‌های تولیدشده در قالب 81 مفهوم اولیه، 8 مقولۀ عمده و 1 هستۀ مرکزی کدگذاری و تحلیل شدند. مقوله‌های عمده عبارت‌اند از: خرده‌نظام اقتصادی، خرده‌نظام اجتماعی، خرده‌نظام فرهنگی و خرده‌نظام سیاسی. مقولۀ مرکزی تبیین‌گرهای کیفیت زندگی هستند که دیگر مقوله‌ها حول آن­ها شکل گرفته‌اند و بیانگر سازه‌های مؤثر بر تغییرات کیفیت زندگی نزد کنشگران اجتماعی محدودۀ مورد مطالعه هستند. مطابق یافته‌ها، سازه‌های تأثیرگذار بر کیفیت زندگی در میان ساکنان یک منطقه، چندبعدی و پیچیده، و متأثر از مؤلفه‌هایی مانند زمان و مکان، و عوامل بیرونی و درونی هستند. به همین دلیل، برای افراد و گروه‌های مختلف، معانی گوناگونی بر آن مترتب است. تبیین‌گرهای کیفیت زندگی در منطقۀ اورامان لهون برساخت­هایی اجتماعی­اند که بر زندگی مردم این منطقه متمرکزند. با وجود این، تنها خود اهالی منطقه هستند که می‌توانند به‌درستی قضاوت کنند و به ارزیابی عوامل و تغییرات زندگی خود بپردازند. نکتۀ دیگر اینکه تعداد ابعادی که این عوامل تأثیرگذار بررسی می‌کنند چندان مهم نیست، بلکه آنچه اهمیتی حیاتی دارد این است که مدل پیشنهادی برای تبیین‌گرهای کیفیت زندگی باید چارچوبی چندبعدی داشته باشد و در آن، درنظر گرفته شود که چه چیزهایی برای افراد در تعیین تغییرات کیفیت زندگی‌شان مهم است.