هراس اخلاقی در دنیای مدرن: بررسی رابطۀ تعهد مذهبی و پایگاه اجتماعی اقتصادی با هراس اخلاقی

Abstract

هدف از مطالعة حاضر شناخت تاریخی و تجربی هراس اخلاقی و نسبت آن با بروز برخی پدیده‌های مدرن در جامعة ایران است. روش این پژوهش همبستگی و نمونة آن شامل 185 نفر است که با روش نمونه‌گیری تصادفی طبقه‌ای انتخاب شده‌اند. داده‌ها با کمک سیاهة تعهد مذهبی ورتینگتون و همکاران (2003)، پرسشنامة پایگاه اجتماعی-اقتصادی نبوی و همکاران (1387) و فرم هراس اخلاقی شهابی (2008) گردآوری، و با استفاده از روش‌های آمار توصیفی و تحلیل رگرسیون بررسی شد. نتایج نشان داد متغیرهای سن و دین‌داری رابطة مثبت و معناداری دارند و پیش‌بینی‌کننده‌های مستقیم و طبقة اجتماعی-اقتصادی پیش‌بینی‌کنندة معکوس هراس‌های اخلاقی هستند. در پژوهش حاضر می‌بینیم که هراس‌های اخلاقی، همواره یکی از تاکتیک‌های عمدة برخورد با جریانات رقیب در ایران بوده‌ است، همچنین با توجه به نقش سن و افزایش تمایل نسل جدید به پدیده‌های نوین و مدرن، به‌ویژه در حوزة رسانه‌ای، متصدیان مسائل تربیتی بر ضرورت شناخت تمایزات بین‌نسلی، شناخت جایگاه رسانه‌ها در رشد اخلاقیات جامعه و عرضة محتواهای فرهنگی مناسب برای جوانان توصیه می‌کنند.