بعد از تحول عمیقی که در سدۀ هفتم هجری در عرفان اسلامی پدید آمد، هستی‌شناسی نیز به دو رکن دیگر معرفت عرفانی، خداشناسی و انسان‌شناسی، افزوده شد. بر این اساس در سنت دوم عرفانی، شناخت هستی صرفاً یک شناخت نظری نیست؛ بلکه این ...

مولوی یکی از برجسته‌ترین عارفان اهل حکمت در تاریخ تفکر فارسی است و همین امر سبب شده است تا اثر ارزندۀ او مثنوی، سرشار از مفاهیم عرفانی- حکمی باشد. از جملۀ این مفاهیم، مفهوم عالم مثال است که تاکنون اهل حکمت بیشتر در آن تأمل ...

متون ادب فارسی به سبب برخورداری از تنوع وگستردگی فراوان از دیرباز توجه منتقدان را به خود معطوف داشته است. در این میان، سوانح احمد غزّالی از دو جهت، یکی به دلیل نظریه­پردازی‌های معرفت­شناسانه و دیگر نوع نگاه مؤلف به توصیف ...

در تفکر غربی، «معنای زندگی» به عنوان یک مسأله شناخته می­شود. از میان نظرات مختلف، یکی از دیدگاه­ها دربارۀ معنای زندگی، دیدگاه عرفانی است که اگرچه تاکنون کمتر به آن نظر شده است، می­تواند پاسخگوی بسیاری از پرسش­ها در باب این ...

مسألۀ ظریف امکان زایش معنی و اندیشه از سخن، از نگاه عارفان پرسش اصیلی است که در این نوشتار به شیوه­ای تحلیلی در پی پاسخگویی به آن هستیم. این مسأله در حالی مطرح می­شود که در عرفان بر اصالت معنی و اندیشه تأکید شده است.   جهت ...