مقایسه اثربخشی معنویت‌درمانی و معنادرمانی گروهی بر نشانگان اضطراب و افسردگی همسران جانبازان مبتلا به PTSD ناشی از جنگ

Abstract

<strong>مقدمه:</strong> یکی از مهم‌ترین مشکلات ناشی از جنگ برای افراد درگیر با آن ابتلا به اختلال استرس پس‌از‌ضربه یا PTSD است که با پیامدهای غیرقابل‌پیش­بینی، مخرب و بلندمدتی برای فرد آسیب‌دیده، خانوادۀ وی و اجتماعی که در آن زندگی می­کند، همراه است. هدف از پژوهش حاضر، مقایسه اثربخشی معنویت‌درمانی و معنادرمانی گروهی بر کاهش نشانگان اضطزاب و افسردگی همسران جانبازان مبتلا به PTSD ناشی از جنگ است.<br /> <strong>روش:</strong> روش این پژوهش از نوع نیمه‌آزمایشی پیش­آزمون ـ پس­آزمون با گروه کنترل در انتظار درمان است. جامعه آماری این پژوهش، شامل همسران جانبازان مبتلا به PTSD ناشی از جنگ تحمیلی مراجعه‌کننده به بیمارستان روان‌پزشکی صدر تهران در سال 1395 می‌باشد. نمونه موردنظر به‌شیوه نمونه‌گیری دردسترس و درنظرگرفتن ملاک‌های ورود و خروج از بین همسران جانبازان مبتلا به PTSD انتخاب شد که درمجموع 36 نفر از همسران جانبازان مبتلا به PTSD به‌عنوان نمونه انتخاب شدند و به‌طور تصادفی در سه گروه، به‌عنوان گروه آزمایشی معنویت‌درمانی (12 نفر)، معنادرمانی (12 نفر) و گروه کنترل در انتظار درمان (12 نفر) قرار گرفتند. سپس پرسشنامه­ نشانگان اختلالات روانی، فرم کوتاه‌شده نسخه تجدید‌نظرشدۀ فهرست نود‌ نشانه‌ای SCL-90-R (SCL 25)، توسط سه گروه تکمیل شد. گروه آزمایشی معنویت‌درمانی طی 11جلسه 90 دقیقه‌ای و گروه آزمایشی معنادرمانی طی 10 جلسه 90 دقیقه‌ای تحت مداخله و آموزش قرار گرفتند و گروه کنترل هیچ‌گونه مداخله و آموزشی دریافت ننمود. با استفاده از مقیاس SCL 25 میزان افسردگی و اضطراب مشارکت‌کنندگان در دو مرحله پیش‌آزمون و پس‌آزمون اندازه‌گیری شد.<br /> <strong>نتایج:.</strong> نتایج تحلیل داده‌ها با استفاده از آزمون آماری تحلیل کوواریانس چندمتغیری نشان داد که معنویت‌درمانی و معنادرمانی بر کاهش نشانگان اضطراب و افسردگی همسران جانبازان مبتلا به PTSD مؤثر است. همچنین نتایج پژوهش نشان داد بین اثربخشی معنویت‌درمانی و معنادرمانی در کاهش نشانگان اضطراب و افسردگی همسران جانبازان مبتلا به PTSD، تفاوت معنی‌داری وجود ندارد. (p < 0/001)<br /> <strong>بحث:</strong> مداخله مبتنی‌بر معنویت و معنا بر کاهش نشانگان اضطراب و افسردگی همسران جانبازان PTSD اثرگذار است.