بررسی اثربخشی آموزش گروهی مدیریت خشم بر پرخاشگری دانش آموزان دختر مدارس راهنمایی (مطالعه موردی: مدارس راهنمایی دخترانه یک شهرک نظامی در تهران)

Abstract

مقدمه: هدف این پژوهش بررسی اثربخشی آموزش گروهی مدیریت خشم با رویکرد شناختی- رفتاری بر پرخاشگری دانش آموزان مدارس راهنمایی دخترانه یک شهرک نظامی است. روش: روش تحقیق، شبه آزمایشی از نوع پیش‌آزمون، پس‌آزمون با دو گروه آزمایش و یک گروه کنترل است. جامعه آماری را کلیه دانش‌آموزان مدارس راهنمایی دخترانه یک شهرک نظامی تشکیل می‌دهند. روش نمونه‌گیری از نوع تصادفی ساده است. افراد نمونه که ۴۵ نفر بودند با روش جایگزینی تصادفی در سه گروه ۱۵ نفره (دو گروه آزمایش و یک گروه گواه) قرار گرفتند. ابزار مورد استفاده برای اندازه‌گیری میزان پرخاشگری، آزمون سیاهه بروز خشم حالت و صفت (STAXI-2) است. اطلاعات به‌دست‌آمده از آزمون پرخاشگری گروه‌ها در پس‌آزمون و پیش‌آزمون با استفاده از آزمون‌های تحلیل کوواریانس و لوین مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفت و سپس گروه‌ها با یکدیگر مقایسه شدند. نتایج: در رفتار کلی خشم، برون‌ریزی خشم، درون‌ریزی خشم، صفت خشم، خلق‌وخوی خشم، حالت خشم، احساس خشمگینانه و خشم کلامی در سطح اطمینان 99% به میزان 17% تا 64% کاهش پس از آموزش مدیریت خشم در گروه‌های آزمایش مشاهده شد. همچنین در کنترل درون‌ریزی، افزایش نمره گروه‌ها در سطح اطمینان 95% به میزان 15% مشاهده شد. بحث: به‌طورکلی نتایج این تحقیق سودمندی درمان و مؤثر بودن مداخلات در زمینه پرخاشگری را نشان می‌دهد. همچنین این تحقیق نشان داد که پرخاشگری پدیده‌ای قابل‌کنترل است و می‌توان با آموزش شیوه‌های کنترل و مدیریت خشم، آن را کنترل یا تعدیل نمود.