ارزیابی شاخص تغذیة نیتروژنی مزارع گندم در گرگان

Abstract

این مطالعه به منظور ارزیابی وضعیت تغذیة نیتروژنی مزارع گندم درگرگان در سال زراعی 86- 85 به اجرا درآمد. بر اساس نتایج به دست آمده، میانگین عملکرد مادۀ خشک در 16 مزرعه در طول فصل رشد از 38/0 (در ابتدای پنجه زنی) تا 51/12 (در رسیدگی برداشت) تن در هکتار متغیر بود. غلظت نیتروژن در مادة خشک گیاهی مزارع مورد مطالعه در ابتدای پنجه زنی 09/3 ، میانۀ پنجه‏زنی 60/2، ساقه رفتن 62/1، آبستنی 56/1، اوایل آبکی شدن دانه 14/1 و در رسیدگی برداشت 08/1 درصد بود. این نتایج حاکی از بیش‏ترین کاهش غلظت واقعی نیتروژن در مرحلۀ ساقه‏رفتن و همچنین کاهش مستمر غلظت واقعی نیتروژن با پیشرفت نمو گیاه است. غلظت واقعی نیتروژن در تمام مراحل نمو به طور قابل ملاحظه‏یی از غلظت بحرانی نیتروژن در مادة خشک گیاهی کوچک‏تر بود؛ میانگین غلظت بحرانی نیتروژن مزارع در ابتدای پنجه زنی 38/4، میانۀ پنجه‏زنی 33/4، ساقه رفتن 88/2، آبستنی 32/2، اوایل آبکی شدن دانه 95/1 و در رسیدگی برداشت 72/1 درصد بود. بنابراین، میانگین NNI در 16 مزرعۀ مورد بررسی در تمام مراحل نمو کمتر از مطلوب (1=NNI) بود؛ میانگین NNI در ابتدای پنجه زنی 71/0، میانۀ پنجه زنی 59/0، ساقه رفتن 57/0، آبستنی 68/0 ، اوایل آبکی شدن دانه 59/0 و بالاخره در رسیدگی برداشت 61/0 برآورد گردید. این نتایج حاکی از نامطلوب بودن (1>NNI ) تغذیۀ نیتروژنی مزارع گندم در گرگان در تمام مراحل نمو و در نتیجه محدود