در سال‌هایی که روشن‌فکران چپ‌گرای ایرانی و ازجمله اعضای حزب توده به‌علت پیروی از ایدئولوژی مارکسیسم و لنینیسم و سعی و تلاش‌های سیاسی خود مورد تعقیب حکومت خاندان پهلوی بودند، عده‌ای از آن‌ها به اتحاد شوروی آمدند و برخی از آن‌ها تاجیکستان را مکان اقامت خود اختیار کردند. همة این افراد پابه‌پای مردم تاجیک در کار سازندگی و رشد علم و فرهنگ سهمی بسزا داشته‌ا‌ند. یوسف حسنلی یکی کسانی است که تقدیر زندگی او را با مردم تاجیکستان پیوست. نگارندۀ این مقاله که خود از دوستان استاد حسنلی بوده، در این مقاله با ذکر خاطراتی سعی در شناساندن این استاد فرهیخته داشته و وجوهی از شخصیت او را آشکار کرده است. حسنلی بااینکه فارغ‌التحصیل دانشکدة کشاورزی تاجیکستان بود، شوق و رغبت به زبان و ادبیات فارسی او را به بخش ایران‌شناسی دانشگاه دولتی تاجیکستان آورد و تمام عمر خود را به آموزش و پرورش جوانان تاجیک بخشید. او همچنین خطاطی ممتاز بود و خطاطی کتاب خودآموز الفبای نیکان را برعهده گرفت. استاد حسنلی به‌همراه نگارندۀ این مقاله و خانم مکرمه قاسم‌اوا و شهباز کبیراف در تعلیم الفبای نیاکان که در هفته‌نامة ادبیات و صنعت صورت می‌گرفت، شرکت داشته است.