بررسی رویکردهای گلدزیهر درباره منشأ اختلاف قرائات

Abstract

اختلاف قرائات قرآن که در تاریخ این کتاب رخ نموده، پدیده مبارکی نبوده و نیست؛ زیرا چند گونه بودن کیفیت قرائت قرآن در بسیاری از موارد، باعث اختلاف در فهم و برداشت از این کتاب آسمانی گردیده است. از طرفی دیگر، موضوع اختلاف قرائات با نص قرآن کریم ارتباط دارد و قرآن پژوهان نیز به اهتمام والای پیامبر در صیانت از قرآن و وجود قرائت واحد و معیار بودن قرائت عامه معتقد هستند و این اختلافات را مربوط به پس از حیات ایشان می‌دانند. اختلاف در قرائت قرآن نه تنها آثار منفی در حوزه درون دینی دارد، در حوزه برون دینی و از نگاه بیگانگان نیز به عنوان یک نقص و کاستی برای کتاب مقدس مسلمانان تلقی می‌شود. گلدزیهر این اختلاف قرائت را بهانه ای برای حمله به قرآن قرار داده است. او معتقد است تمامی قرئات به پیامبر منسوب است و نص ثابتی برای قرآن وجود ندارد. از طرفی دیگر، اثبات آزادی و اختیار افراد در قرائت دلخواه از قرآن و در نهایت حکم به تحریف و برابری قرآن با عهدین از دیدگاه های گلدزیهر در زمینه قرائات است که در این نوشتار مورد تحلیل، بررسی و نقد قرار گرفته است.