مطالعه اثر ضد باکتریایی عصاره سلولی حاصل از کشت درون‌شیشه‌ای زیره سیاه (Bunium persicum) و مقایسه آن با عصاره حاصل از بذر و اسانس

Abstract

در سال‌های اخیر استفاده از گیاهان دارویی در درمان بیماری‌ها به علت مقاومت باکتری‌ها به داروهای شیمیایی رونق یافته است. در این تحقیق اثر ضد باکتریایی عصاره‌های آبی و اتانولی حاصل از کشت سلولی زیره سیاه با استفاده از روش‌های براث ماکرو دایلوشن و انتشار در آگار بر روی باکتری‌های <em>Staphylococus aureus</em>، <em>Escherichia</em> <em>coli</em> و <em>Bacillus</em> <em>subtilis</em> بررسی و با عصاره‌های بذری و رقت‌های مختلف اسانس مقایسه شد.این آزمایش در دو تعداد cfu/ml 10⁶ و 10⁷ از باکتری‌ها انجام شد و از دو آنتی‌بیوتیک‌ جنتامایسین (10 میکروگرم) و تتراسایکلین (30 میکروگرم) به عنوان شاهد مثبت و حلال‌ها به عنوان شاهد منفی استفاده شد.نتایج نشان داد که حداقل غلظت بازدارنده (MIC) برای اسانس حاصل از بذر زیره سیاه در دامنه 3/12 تا 6/25 میلی‌گرم در میلی‌لیتر، برای عصاره حاصل از کشت سلولی 12/5 تا 50 میلی‌گرم در میلی‌لیتر و برای عصاره حاصل از بذر 25 تا 50 میلی‌گرم در میلی‌لیتر بدست آمد. اثر بازدارندگی تیمارها بر روی باکتری <em>S. aureus </em>نسبت به دو باکتری دیگر بیشتر است. همچنین با افزایش تعداد باکتری‌های <em>S. aureus</em> و <em>B. subtilis</em> اثر بازدارندگی تیمارها کاهش یافت ولی این موضوع در <em>E. coli</em> دیده نشد. اثرات بازدارندگی عصاره‌های سلولی حاصل از کشت درون‌شیشه‌ای بر باکتری‌های انتخابی کمتر از اسانس خالص و بیشتر از عصاره‌های بذری و رقت‌های مختلف اسانس بود و لذا به نظر می‌رسد کشت سلولی زیره سیاه روش مناسبی برای تولید ترکیبات ضد باکتریایی باشد.