تعیین کارایی شرکت‎های توزیع برق ایران و عوامل مؤثر بر آن با استفاده از تحلیل پوششی داده‎ها و رویکرد دو مرحله‎ای

Abstract

در این مقاله با استفاده از داده‎های 36 شرکت توزیع برق ایران و با استفاده از رویکرد DEA نهاده محور، به موضوع مهم تحلیل کارایی فنی بنگاه‎ها نسبت به مرز گروه و فرامرز و بررسی عوامل مؤثر بر کارایی در پی تجدید ساختار پرداخته می‎شود. در این مقاله شرکت‎ها بر حسب چگالی مدار بالا و پایین، به دو گروه تقسیم شده‎‎اند. به منظور بررسی اثر متغیرهای مربوط به ساختار مالکیت، ساختار شبکه و ساختار مصرف کنندگان و ساختار محیط از رویکرد دو مرحله‎ای استفاده شده است. نتایج نشان می‎دهد در بین شرکت‎های گروه اول، شرکت توزیع برق خراسان و دربین شرکت‎های گروه‎ دوم، شرکت توزیع برق غرب استان تهران و شهرستان اصفهان بیش‎ترین کارایی را با توجه به فرامرز دارند، در حالی که شرکت توزیع کهگیلویه و بویراحمد در گروه‎ی اول و شرکت توزیع شهرستان شیراز در گروه‎ی دوم کم‎ترین کارایی را با توجه به فرامرز دارند. خصوصی‎سازی دارای اثر مثبت و عامل بار شبکه دارای اثر منفی و معنی‎دار بر کارایی شرکت‎ها با توجه به مرز گروه و فرامرز بوده‎اند. به طور متوسط شرکت‎های دارای چگالی مدار بالاتر دارای کارایی فنی و مقیاس بالاتری هستند. طبقه بندی JEL :D43، L16، L94، O13، Q48