تأثیر انسجام متن در سطح خرد و کلان بر بهبود درک مطلب دانش‏آموزان دارای دانش قبلی کم و زیاد نسبت به موضوع

Abstract

هدف این پژوهش بررسی تأثیر انسجام متن در سطوح خرد و کلان بر بهبود درک مطلب دانش‏آموزان دارای دانش قبلی کم و زیاد نسبت به موضوع است. بدین منظور ابتدا آزمون دانش قبلی نسبت به موضوع در بین 320 دانش‏آموز سوم دبیرستان اجرا شد. سپس80 دانش‏آموز سال سوم دبیرستان که شامل 19 پسر و 61 دختر بودند به عنوان دانش‏آموزان دارای دانش قبلی زیاد نسبت به موضوع و80 دانش‏آموز سال سوم دبیرستان که شامل10 پسر و70 دختر بودند به عنوان دانش‏آموزان دارای دانش قبلی کم نسبت به موضوع انتخاب شدند. هر کدام از گروه‏های بالا و پایین به چهار گروه 20 نفری به صورت تصادفی انتخاب شدند و اعضای هر کدام از گروه‏ها یکی از نسخه‏های متن را خواندند. نسخه‏های متن شامل انسجام خرد و کلان پایین، انسجام خرد بالا و کلان پایین، انسجام خرد پایین و کلان بالا و انسجام خرد و کلان بالا بودند. منظور از انسجام خرد شاخص‏های ارجاعی، پیوندی ومعنایی است که جملات مجاور را به هم پیوند می‌دهد و انسجام کلان شاخص‏های ارتباط مفاهیم جزیی متن به مفهوم اصلی متن است. پس از اجرای پیش‏آزمون دانش‏آموزان به مدت 30 دقیقه متن آزمایشی را خواندند و در پایان پس‏آزمون درک مطلب اجرا گردید. با استفاده ار تحلیل واریانس و کوواریانس و آزمون t عملکرد درک مطلب دانش‏آموزان مقایسه شد و نتایج زیر به دست آمد: بین سطوح انسجام متن و سطوح دانش قبلی در نمره‏های درک مطلب کنش متقابل وجود دارد. هم‌چنین نمره‏های درک مطلب دانش‏آموزانی که نسخه انسجام متن خرد و کلان بالارا خواندند به طور معناداری بالاتر از نمره دانش‏آموزانی بود که نسخه انسجام خرد و کلان پایین را خواندند و بین سایر نسخه‏های انسجام متن در نمره‏های درک مطلب تفاوت معنادار مشاهده نشد. بین نمره‏های درک مطلب دانش‏آموزان دارای دانش قبلی بالا و پایین در متن انسجام خرد و کلان پایین باهم تفاوت معناداری مشاهده شد. یعنی دانش‏آموزان با دانش قبلی زیاد از متن با انسجام خرد و کلان پایین بهره بیشتری بردند و نمرات دانش‏آموزان با دانش قبلی کم در متن با انسجام خرد و کلان پایین کمتر از گروه دیگر بود. دانش‏آموزان با دانش قبلی کم از متن با انسجام خرد و کلان بالا بهره بیشتری بردند.