الگوی پیش‏بینی احساس تنهایی بر مبنای تعامل معلم با دانش‏آموز و ابعاد ادراک شایستگی در میان نوجوانان با و بدون نقص بینایی

Abstract

هدف از انجام گرفتن این پژوهش پیش بینی احساس تنهایی براساس تعامل معلم با دانش­آموز و ابعاد ادراک شایستگی در میان نوجوانان با و بدون نقص بینایی بود، که با روش تحقیق همبستگی به انجام رسید. جامعۀ آماری تحقیق شامل کلیۀ نوجوانان با و بدون نقص بینایی بود که در مقطع راهنمایی مدارس تلفیقی تحصیل می‏نمودند. آزمودنی‏های پژوهش که با روش هدفمند انتخاب شدند، شامل 46 دانش‏آموز با نقص بینایی (25 پسر و 21 دختر) و 46 دانش‏آموز بدون نقص بینایی(25 پسر و 21 دختر) بودند که به صورت تلفیقی در مقطع راهنمایی مدارس شهرستان شیراز به تحصیل اشتغال داشتند. مقیاس تعامل معلم ـ دانش‏آموز، مقیاس ادراک شایستگی، و پرسشنامۀ احساس تنهایی به عنوان ابزار سنجش مورد استفاده قرار گرفت. مطالعۀ ویژگی‏های روان‏سنجی این ابزارها در پژوهش حاضر، نشان از روایی و پایایی قابل قبول آنها داشت. یافته‏ها مبیّن آن بود که با فزونی یافتن هر یک از ابعاد ادراک شایستگی، احساس تنهایی کاهش می‏یابد. تحلیل رگرسیون چندگانه نشان داد که شایستگی اجتماعی مهم‏ترین عامل پیش بینی‏کنندۀ احساس تنهایی است. تعارض در تعامل معلم و دانش‏آموز، که رابطه ای مستقیم با احساس تنهایی داشت، دومین عامل پیش بینی کننده این متغیر شناخته شد. نتایج نشانگر آن بود که دختران نسبت به پسران، احساس تنهایی بیشتری را تجربه می‏نمایند. همچنین، یافته‏ها حاکی از آن بود که احساس تنهایی دانش‏آموزان، در مدارس مجری طرح تلفیقی، از نقص بینایی تأثیر نمی‏پذیرد. از پیشنهادهای این پژوهش، کمک به گسترش شایستگی اجتماعی دانش‏آموزان است. همچنین، توصیه می شود که به منظور روشن ساختن نقش تعامل معلم ـ دانش‏آموز در خود ادراکی و احساس تنهایی دانش آموزان تحقیقات بیشتری در آموزش تلفیقی صورت پذیرد.