مسئولیت بین‌المللی دولت‌های میزبان در قبال خسارات وارده به اتباع بیگانه در قلمروشان با تأکید بر فاجعۀ منا

Abstract

فاجعۀ منا از دلخراش‌ترین فاجعه‌های انسانی جهان اسلام در کنار جنگ یمن و سوریه، دغدغه‌های بسیاری را در ذهن حقوق‌دانان اسلامی به‌منظور توجه مستقل به ابعاد مختلف آن ایجاد کرده است. در این بین، مسئولیت بین‌المللی دولت عربستان سعودی واجد اهمیت است و مسئولیت بین‌المللی دولت‌ها در قبال خسارات وارده به اتباع بیگانه در قلمروشان می‌تواند الگوی مناسب برای تحلیل این مسئولیت تلقی شود. با توجه به مبنا قرارگرفتن اصل حداقل رفتار معیار بین‌المللی، رعایت مقتضیاتی چون توجه مقتضی، لزوم شفافیت اداری، احترام به انتظارات مشروع بیگانگان و منصفانه و عادلانه‌بودن رفتار دولت میزبان همراه منطبق‌بودن با موازین بنیادین حقوق بین‌الملل بشر چون حق حیات و احترام به کرامت انسانی، نتیجه گرفته می‌شود که مسئولیت بین‌المللی دولت عربستان سعودی در فاجعۀ منا به‌واسطۀ ایفانکردن تعهدات قراردادی بین‌المللی، ارائه‌نکردن اطلاعات دقیق درخصوص قربانیان فاجعۀ منا و بی‌حرمتی به اجساد آن‌ها، تعلل در امدادرسانی به حجاج منا و انتقال اجساد قربانیان و تعقیب‌نکردن قضایی متخلفان و مجرمان فاجعۀ منا ایجاد می‌شود.