فصلنامه مطالعات حقوق عمومی دانشگاه تهران
مرور بر اساس
مجموعه‌های این پایگاه
ارسال های اخیر
-
چالش تاریخی تحقق حق بر دموکراسی: مناقشه نظری نخبه‌گرایان
(دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران, 2024-06-21)دموکراسی یکی از پرتکرارترین و دیرپاترین نظریه‌های حقوقی، سیاسی و اجتماعی بشر است که از سرآغاز زایش تاکنون همواره موافقان و مخالفان خود را داشته است. از یک نوع نظام سیاسی تا اینک که با وجود همة مخالفت‌ها به‌عنوان یک حق از ...
-
جبران خسارت سرمایه‌گذاران خارجی در دعاوی سلب مالکیت ناشی از بیماری‌های فراگیر جهانی با تکیه بر کووید-19
(دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران, 2024-06-21)بسیاری از دولت‌های میزبان، با استناد به لزوم مقابله با کووید-19، اموال شرکت‌های خصوصی را در اختیار گرفته، شرکت‌ها را موظف به ساخت کالای خاصی کرده، در قیمت‌گذاری مداخله کرده، تولیدات را توقیف کرده، از صادرات محصولات جلوگیری ...
-
نظارت بر عملیات بانکی در پرتو اصول بازل
(دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران, 2024-06-21)رشد اقتصادی مستلزم ثبات اقتصادی است و ثبات اقتصادی نیز در سایة تثبیت نرخ‌ها و سلامت مالی به‌دست می‌آید. رسیدن به این نقطه مستلزم نظارت بر صحت کارکرد عوامل بازار است. ازاین‌رو نظارت بر عملیات پولی و بانکی به‌منزلة بخش مهمی ...
-
مسئولیت کیفری افراد در دادگاه ویژۀ لبنان
(دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران, 2024-06-21)دادگاه ویژۀ لبنان پس از ترور رفیق حریری سیاستمدار لبنانی در سال 2005، از سوی شورای امنیت با هدف رسیدگی به این ترور و ترورهای مرتبط با آن و مجازات عاملان آنها تشکیل شده است. در اساسنامۀ دادگاه و رویۀ قضایی آن تلاش فراوانی ...
-
حق دسترسی آزادانه به اطلاعات در داوری سرمایه‌گذاری؛ تزاحم بین شفافیت و محرمانگی
(دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران, 2024-06-21)اگرچه محرمانگی از جمله مزیت‌های داوری نسبت به رسیدگی قضایی است، داوری سرمایه‌گذاری به‌علت حضور دولت‌ها نیازمند شفافیت بیشتری است. ازاین‌رو انتقادهای زیادی به محرمانگی داوری سرمایه‌گذاری وارد شده است. بسیاری از این انتقادها ...
-
خوانش «سیاستگذاری عمومی» از دیدگاه حقوق عمومی
(دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران, 2024-06-21)مطالعات میان‌رشته‌ای از حوزه‌های جدید در معرفت‌شناسی است که از قلمرو مطالعات کلاسیک و محض یک دانش فرا می‌رود و روش تازه‌ای را پیش‌روی ما می‌گذارد. سیاستگذاری عمومی از مفاهیم میان‌رشته‌ای در علوم انسانی است که به فراخور ...
-
بازتعریف مصادیق قراردادهای مستوجب سلطۀ بیگانگان (موضوع اصل 153 قانون اساسی) با نگاهی به نظرهای شورای نگهبان
(دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران, 2024-06-21)اصل 153 قانون اساسی ج.ا.ا با درک تجربۀ تلخ گذشتۀ ناشی از انعقاد معاهدات سلطه‌جویانه، هرگونه قراردادی را که موجب سلطۀ بیگانگان بر منابع طبیعی، اقتصادی، فرهنگ و ... شود، ممنوع اعلام کرده است. به‌نظر می‌رسد این اصل نیاز به ...
-
ویرایش ژنوم انسان از منظر حقوق بشر
(دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران, 2024-06-21)دانش و فناوری در حوزۀ مهندسی ژنتیک رو به گسترش است و نقش مهمی در شناخت بیماری‌ها و درمان آنها ایفا می‌کند. با وجود این استفاده از ویرایش ژنوم برای اصلاح ژنِ انسان، چه از نظر بالینی و چه از نظر اخلاقی و حقوقی سبب بروز ...
-
واکاوی تحریم‌های آمریکا علیه ناوهای دنا و مکران از دیدگاه اصل مصونیت کشتی جنگی
(دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران, 2024-06-21)مأموریت گردش به دور زمین ناوگروه 86 نداجا ـ متشکل از ناوشکن دنا و ناوبندر مکران ـ (معروف به «مأموریت کد360») نقطۀ عطفی در تاریخ دریانوردی ایران محسوب می‌شود. اگرچه مأموریت‌های دریایی دوردست رهاوردهای سیاسی و راهبردی فراوانی ...
-
تبیین جایگاه برنامهریزی توسعه در نظام حقوقی جمهوری اسلامی ایران
(دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران, 2024-03-20)امروزه حقوق توسعه یکی از شاخههای اصلی از علم حقوق است که دستیابی بشر به خواستههای اساسی را تسهیل می‌کند و مورد توجه ملل مختلف است. برای دستیابی به توسعه نیاز به برنامهریزی است که در قالب نظام برنامهریزی صورت می‌گیرد. ...
-
ابهام دکترینی در مفهوم «شرکت دولتی» در جمهوری اسلامی ایران
(دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران, 2024-03-20)هدف پژوهشی مقالة حاضر تبیین علمی ماهیت حقوقی «شرکت دولتی» در جمهوری اسلامی ایران بوده است. در این زمینه پرسش پژوهش این است که تعریف‌های موجود از شرکت دولتی و عنوان‌های دارای ارتباط مستقیم با این عنوان تا چه اندازه از نظام ...
-
کاربرد فراورده‌های پلاستیکی از منظر حقوق بین‌الملل محیط زیست
(دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران, 2024-03-20)پلاستیک برای سهولت زندگی بشر ایجاد شد، اما استفادة بی‌رویه از آن به تهدیدی برای خود او تبدیل شد. همزمانی انتشار تصاویر محیط زیست غرق‌شده در پلاستیک و جانداران گرفتار در بند آن، ورود پلاستیک به زنجیرة غذایی و تأثیرات سو بر ...
-
ماهیت حقوق اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی در اعلامیة جهانی حقوق بشر و اعلامیة قاهره با تأکید بر حق کار و حق آموزش
(دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران, 2024-03-20)در دسته‌بندی‌های رایج در حوزة حقوق بشر عموماً از سه گروه یا سه نسل از حقوق بشر سخن گفته می‌شود که نسل اول و دوم به‌ترتیب تحت عنوان حقوق مدنی و سیاسی و حقوق اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی نامیده می‌شوند. این تقسیم‌بندی اغلب ناشی ...
-
تأملی بر نظریة اساسی‌سازی حقوق اداری
(دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران, 2024-03-20)سازوکار اساسی‌سازی حقوق اداری از روش‌های صیانت از اصول قانون اساسی و عملیاتی کردن آنها در ساختار اداری کشور است. نظام حقوق اداری به‌طور واضحی از اصول تشکیل‌دهندة اساسی‌سازی متأثر است. صیانت از قانون اساسی یکی از مسائل مهم ...
-
تجارت محصولات تراریخته در چارچوب موافقت‌نامه‌های سازمان تجارت جهانی: چالش ها و راهکارها
(دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران, 2024-03-20)مهم‌ترین هدف سازمان تجارت جهانی افزایش استانداردهای زندگی و گسترش تجارت است. ازاین‌رو، این سازمان محل حل‌وفصل اختلافات ناشی از تعارض منافع تجاری دولت‌هاست و باید در این زمینه موافقت‌نامه‌ها و اسناد لازم‌الاجرای مربوطه را ...
-
تأثیر فلسفۀ زبان متعارف بر اندیشۀ هربرت هارت در طراحی نظام حقوقی مدرن
(دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران, 2024-03-20)ساختار روان و سادة فلسفة زبان متعارف، زمینة گرایش بسیاری از فیلسوفان تحلیلی انگلستان را به این حوزه فراهم ساخت، بهطوریکه آنها مبنای تحلیل خود را گزارههای جاری در زندگی روزمرة مردم قرار دادند. جان لانگشاو آستین به‌عنوان ...
-
ریشه‌های مسیحی حقوق بشر: یک تبارشناسی نیچه‌ای
(دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران, 2024-03-20)حقوق بشر بنا به روایت غالب، در درون مدرنیته و بر اساس نظریه‌های سکولار فیلسوفان عصر روشنگری بنیان نهاده شده است. اما دیدگاه انتقادی اقلیتی وجود دارد که ریشۀ جنبش‌های نظری و سیاسی مدرن نظیر اومانیسم، لیبرالیسم و سوسیالیسم ...
-
مبانی حقوق عمومی و سازوکارهای تمرکززدایی مالیاتی در دولت-کشورهای غیرمتمرکز
(دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران, 2024-03-20)امروزه تمرکززدایی مالی و تقویت حکومت‌های محلی مورد استقبال بسیاری از کشورها قرار گرفته است. تمرکززدایی مالی به معنای اعطای اختیار درآمدی و هزینه‌کردی به حکومت‌های محلی است. حکومت‌های محلی برای اجرای سیاست‌های محلی مدنظر ...
-
قتل فراقضایی در حقوق بین‌الملل: مطالعۀ موردی؛ اقدام ایالات متحدۀ آمریکا در ترور سردار سلیمانی
(دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران, 2024-03-20)قتل فراقضایی در حقوق بین‌الملل، توسل به زور عمدی و کشنده از جانب دولت‌هاست که بر اساس قواعد حاکم بر حق حیات، توجیه‌پذیر نیست و بدون مجوز قانونی و بدون طی فرایند محاکمۀ عادلانه، به‌صورت خودسرانه انجام می‌گیرد. در 3 ژانویۀ ...
-
ماهیت حقوقی قراردادهای فروش تسلیحات بین ایران و آمریکا
(دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران, 2024-03-20)روابط ایران و ایالات متحده با کودتای 1953 (28مرداد 1332) وارد فصل جدیدی شد و تا رفتن شاه از ایران یعنی 26 دی‌ماه 1357 و مدتی پس از آن ادامه پیدا کرد. در این بین، قراردادهای زیادی به‌منظور خرید و فروش اقلام نظامی بین دو ...
