الهام واژه‌ها: بررسی نظریه‌های لفظ‌محور در باب الهام کتاب مقدس

Abstract

نظریه‌های الهام(یا بنابر آنچه در سنت اسلامی« وحی» شناخته شده است) به تبیین ارتباطِ میان خدا و واسطة انسانی در انتقال وحی می‌پردازند. زمانی که نظریه‌ای به مسئلة الهامی‌بودن یک متن مقدس (مثل قرآن یا کتاب مقدس) می‌پردازد، دو مسئلة عمده را کانون توجه خود قرار می‌دهد: الف) سازوکار الهام (چگونگی انتقال مطالب خداوند به واسطة انسانی) وب) محدودة الهام( این که چه میزان از مطالب موجود در یک متن مقدس، الهامی است). مسیحیان نیز بر این اعتقادند که کتاب مقدس آنها الهامی است. دیدگاه‌های آنها در تبیین الهام و وحی به دو دسته تقسیم می‌شوند: نظریه‌هایی که واژه‌های کتاب مقدس را نیز الهامی می‌دانند و نظریه‌هایی که الهام را در جایی ورای الفاظ جست‌وجو می‌کنند. در این مقاله تنها به بررسی دستة اول می‌پردازیم. با توجه به جدی‌ترشدن بحث دربارة الهام و وحی در فضای اندیشگی ایران، بررسی نظریه‌های موجود در دیگر فضاهای دینی خالی از فایده نخواهد بود.