تناسب و سازگاری وجودی به منزلۀ ارزش بنیادین
(ندگان)پدیدآور
مبینی, محمدعلینوع مدرک
Textعلمی ـ پژوهشی
زبان مدرک
فارسیچکیده
مفهوم تناسب و هماهنگی، پیوند وثیقی با مفهوم خوبی دارد و در بسیاری از موارد این مفهوم در معنای خوبی لحاظ میشود. خوببودن یک وسیله برای یک هدف، به معنای مناسببودن آن وسیله برای رسیدن به آن هدف است و خوببودن یک چیز برای انسان به معنای مناسببودن آن برای انسان است. در این مقاله، ادعا میشود که خوبی ارزشی و بهویژه خوبی اخلاقی نیز بر اساس مفهوم تناسب قابل تبیین است. مدعای اصلی این است که همۀ ارزشها بهویژه ارزشهای اخلاقی از تناسب و هماهنگی وجودی برمیخیزند و اساسیترین تناسب و هماهنگی که خاستگاه ارزش است، تناسب و هماهنگی وجودی میان خداوند و مخلوقات او است. نظریههای دیگری نیز وجود دارند که ارزش اخلاقی را بر اساس مفهومی از تناسب تبیین کردهاند، ولی از آنجا که معنایی فراگیر از آن را در ذهن نداشتهاند، از تبیین ارزش در پایهایترین مرحله ناکام ماندهاند. تناسبی که در این مقاله خاستگاه ارزش شمرده میشود، تناسبی فراگیر و مطلق است که میان همۀ موجودات و در رأس آن میان مخلوقات و خداوند برقرار میشود و در این گونه تناسب، هر موجودی هم جایگاه وجودی خود را در عالم به رسمیت میشناسد و به آن پایبند میماند و هم نقش وجودی موجودات دیگر را نسبت به خود پذیرا خواهد بود. چنین تبیینی از ارزش هم با ارتکازات ما همخوانی دارد و هم پاسخی قانعکننده به بسیاری از پرسشها فراهم میکند.
کلید واژگان
ارزشاخلاق
خوبی
تناسب وجودی
هماهنگی
شماره نشریه
69تاریخ نشر
2013-03-211392-01-01
ناشر
دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم (پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی)سازمان پدید آورنده
استادیار پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامیشاپا
1062-89522716-960X




