در این سخنرانی، که سومین سخنرانی من است، می‏کوشم تا به معضلات اصلی فلسفه دین بپردازم. از جنگ جهانی دوم تا تقریبا همین اواخر، یعنی طول دوران ظهور فلسفه‏زبانی که غالبا در اذهان متکلمان با پوزیتیویسم خلط می‏شد، دوران تاسف‏باری ...

چیستی پدیدارهای علوم اجتماعی 1. زمینه تاریخی سیطره روشهای علوم طبیعی بر علوم اجتماعی پیش از این که در اندیشه روش‏شناختی و معرفت‏شناختی هیک (1) پیرامون علوم اجتماعی کاوش کنیم، بجاست‏به عنوان مقدمه، بر زمینه تاریخی و چگونگی ...

با توجه به این که درباره بعد روش شناسانه اقتصاد اسلامی تاکنون نوشته‏های زیادی به رشته تحریر در نیامده است، لازم است‏به مناسبت ترجمه مقاله حاضر، مقدماتی درباره روش‏شناسی علم اقتصاد بیان شود. انجام این امر از دو جنبه و با ...

آشتی دادن عقل و وحی، همنشین کردن آسمان و زمین، و درک پیام ملکوت با خرد طبیعی آدمی، دغدغه همیشگی متفکران دیندار بوده است. گروهی با اصالت‏بخشیدن به عقل، کوشیده‏اند پیام وحی را با پیمانه خرد خرد آدمی بپیمایند و در آنجا که آن ...

مقاله حاضر مطالب بسیاری در زمینه شکل‏گیری علم اقتصاد در دانشگاهها و نیز اقتصاد اسلامی دارد که جای تامل فراوان دارد. تفصیل مطلب از حوصله این اشاره خارج است; اما یادآوری دو نکته شاید ضروری باشد. 1. اصطلاح «اقتصاد ...

گفته‏اند که عیبهای مشخص غرب متجدد عبارتند از: اصالت عقل استدلالی (1) ، ماده‏گرایی (2) و احساسات‏گرایی (3) . به حکم اصالت عقل استدلالی، عقل استدلالی، به تنهایی، همه معرفت را پدید می‏آورد; به حکم ماده‏گرایی، فقط ماده به زندگی ...

برای فهم تجدد و جامعه متجدد، ضروری است که روند تجددگرایی را پی‏گیری کنیم; زیرا تجدد محصول نهایی آن جریان است. با این دریافت نخستین می‏توان به فرهنگ تجدد نگاهی افکند و آن را چنین تعریف کرد: قلمرو ارزشهای انسانی، و بنابراین ...

واژه «تجدد» modernity یکی از واژه‏های چترگونه است که می‏تواند معانی متعدد و حتی گوناگون را در برداشته باشد. آن گونه که اخیرا در کتابی از لویی دوپره Luis dupre با نام گذار به تجدد (1) Passage to modernity آمده است، «تجدد ...

جله وزین «نقدونظر» در شماره 12 خود، با چاپ مقاله‏ای تحت عنوان «تفاوت ربا و بهره بانکی‏» از جناب آقای دکتر موسی غنی‏نژاد، زمینه را برای گفتگویی علمی پیرامون یکی از موضوعات مهم اقتصادی فراهم نمود. نویسنده مقاله با ارائه ...

مهم‏ترین موضوع در همه‏زمانها و مکانها موضوعی است که به جهان معنویت مربوط باشد; چراکه انسان و کیهان از آن جهان منشا می‏گیرند و به آن باز می‏گردند. اما در سطح وضعیت‏بشر، به گونه‏ای که اکنون وجود دارد; برای بقای کل نظام طبیعت ...

قانون مدنی میراثی از حقوق کهن است و به دلیل ریشه قدیمی خود، بر مفهوم «خانواده‏گسترده‏» تکیه دارد; خانواده‏ای که نسلهای پیاپی در آن پیوند و ارتباط دارند و ستون نسلها و حاشیه و اطراف آن از هم ارث می‏برند. این گروه اجتماعی ...

تجربه‏ای که مسیحیت در غرب از مدرنیته دارد با تجربه ما یکی نیست; البته ما چیزهایی در باب آزمایش غربی در گزارشهای تاریخی و در آثار کلامی و فلسفی و کتابهای علوم اجتماعی خوانده‏ایم. غرب نیز از وضع ما بی‏خبر نیست، ولی درد ما ...