تفسیر المنیر در نگاه نقد و بررسی

Abstract

نقد و بررسى "تفسیر المنیر فى العقیدة و الشریعة و المنهج" اثر دکتر وهبه زحیلى است. این تفسیر در 16 مجلد - 32 جزء - به شکل وزیرى، براى نخستین بار در سال 1411 ه. ق چاپ و منتشر شده است. نویسنده نخست به نکاتى درباره مفسّر و انگیزه تدوین تفسیر و معرّفى اجمالى تفسیر پرداخته و سپس شیوه و روش تفسیرى او را به لحاظ اعراب آیات، بلاغت، لغات، خلاصه احکام آیات و کاربرد آن در زندگى، اسباب نزول و تناسب آیات مورد بررسى قرار داده است. گرایش تفسیر "المنیر" را فقهى دانسته و منابع آن را تفاسیر گوناگون، صحاح سته و معاجم حدیثى، احکام القرآن جصّاص و ابن العربى و کتابهاى علوم قرآنى و اعراب و لغت قرآن بر شمرده و برترى‌هاى این تفسیر را آوردن عناوین براى بخشهاى گوناگون آیات، فصل‌بندى و باب‌بندى مطالب، حذف نظریات گوناگون تفسیرى، خلاصه آیات الأحکام و نثر روان و خوشخوان دانسته است. از سوى دیگر، یاد نکردن منابع و مآخذ در پانوشت‌ها، عدم استفاده از روایات و معارف اهل البیت(ع)، استفاده نکردن از تفسیرها و جوامع حدیثى و کتابهاى شیعه را از جمله کاستى‌هاى این تفسیر معرفى کرده و در پایان به برخى از ویژگى‌هاى ساختارى به ویژه فهرست‌هاى آن اشاره کرده است.