بررسى تأثیر عوامل فرهنگى بر الگوى ازدواج (مطالعه موردى: شهر شیراز)

Abstract

مدل‌ها و آرمان‌هاى توسعه‌اى به‌طور گسترده‌اى در جهان انتشار یافته‌اند و در جهت تغییردادن نگرش‌ها و رفتارها عوامل مهمى هستند. الگوى ازدواج در ایران نیز از یک طرف تحت تأثیر عوامل درونى مانند مدرنیزاسیون، شهرنشینى و سطح بالاى تحصیلات و از طرف دیگر تحت تأثیر عوامل بیرونى مانند آرمان‌گرایى توسعه‌اى قرار گرفته و کم‌کم تمایلى به مشابهت با الگوى ازدواج مدرن در جوامع صنعتى نشان مى‌دهد. مثلا سن ازدواج کم‌کم بالاتر مى‌رود و پذیرش طلاق براى افراد آسان‌تر مى‌شود. همچنین در هنجارهاى فرهنگى مانند انتخاب همسر بر اساس عشق و مطلوبیت ازدواج تغییراتى به‌وجود آمده است. پژوهش حاضر با هدف بررسى تأثیر متغیرهاى فرهنگى و زمینه‌اى بر الگوى ازدواج انجام یافته است. این پژوهش به شیوه پیمایشى و با کمک پرسش‌نامه بر روى 400 نفر از جمعیت 17ـ50 ساله شهر شیراز انجام گرفته است. بر اساس یافته‌هاى این پژوهش، با افزایش آرمان‌گرایى توسعه‌اى افراد، الگوى ازدواج آن‌ها مدرن‌تر مى‌شود. همچنین متغیرهاى جنس، سن، اولویت‌هاى ارزشى، درآمد، میزان تحصیلات و میزان استفاده از وسایل ارتباط جمعى با الگوى ازدواج رابطه معنى‌دارى داشته‌اند. بر اساس نتایج رگرسیون چندمتغیره از بین کل متغیرهاى مستقل، متغیرهاى جنس، آرمان‌گرایى توسعه‌اى، میزان استفاده از وسایل ارتباط جمعى، سن، اولویت‌هاى ارزشى و درآمد 73درصد از تغییرات متغیر وابسته را تبیین مى‌کنند. متغیر جنس بیشترین تأثیر را بر الگوى ازدواج داشت.