تجارب زیسته دانش‌آموزان پایه ششم ابتدایی از درس مطالعات اجتماعی

Abstract

هدف پژوهش حاضر، بررسی تجربة زیسته دانش‌آموزان پایه ششم ابتدایی از درس مطالعات اجتماعی بود. روش پژوهش کیفی با استفاده از رویکرد پدیدارشناسی بود. حوزه پژوهش دانش‌آموزان پایه ششم ابتدایی مدارس شهر ارومیه بود. روش نمونه‌گیری هدفمند بود و نمونه‌گیری تا حد اشباع داده‌ها ادامه یافت که درنهایت با تعداد 15 نفر دانش‌آموز این اشباع حاصل شد. برای گردآوری داده‌ها از مصاحبه نیمه ساختارمند و اکتشافی استفاده شد. برای تجزیه‌وتحلیل داده‌ها از روش تحلیل موضوعی داده‌های 7 مرحله‌ای کلایزی (1987) استفاده شد. تحلیل دیدگاه دانش‌آموزان در 3 حوزة موضوعی (فرهنگ و هویت، نظام اجتماعی، منابع و فعالیت‌های اقتصادی) درس مطالعات اجتماعی به شناسایی 311 کد اولیه،30 زیر مضمون و 6 مضمون اصلی منجر شد که عبارت‌اند از ویژگی‌ها فرهنگی اسلامی (فرهنگ انتخاب دوست، پوشش اسلامی-ایرانی، فرهنگ تصمیم‌گیری)؛ تفکر انتقادی<strong> (</strong>مقایسه فرهنگی ایران با کشورهای همسایه، مقایسه فرهنگی مناطق مختلف ایران، وجود ادیان مختلف دینی در کشور)؛ درک و فهم مسائل جامعه (مشارکت اجتماعی، وجود هماهنگی و نظم در رژه نظامی، اتحاد در برگزاری نماز جماعت، حقوق اجتماعی، وجود مرز بین کشورها برای داشتن امنیت اجتماعی، رعایت قوانین راهنمایی و رانندگی)؛مسئولیت‌پذیری در قبال خود (حقوق فردی، برنامه‌ریزی روزانه، داشتن نظم در انجام کارها، رعایت معیارهای انتخاب دوست، رعایت معیارهای تصمیم‌گیری درست)؛ شناخت استعدادهای کشور (منابع فسیلی، منابع و میدان‌ها نفتی، پالایشگاه گاز، انرژی‌های نو، توربین‌های بادی، نیروگاه‌های خورشیدی، توربین‌های آبی)؛ استفاده بهینه از منابع (صرفه‌جویی در مصرف برق و انرژی، تبدیل انرژی خورشیدی به انرژی الکتریکی).