تأثیر راهبردهای فراشناختی بر حل مسائل ریاضی در دانش‌آموزان دوره اول دبیرستان شهر یزد

Abstract

هدف از انجام این پژوهش مطالعه تأثیر فراشناخت و رویکردهای آن نسبت به قابلیت‌های حل مسأله ریاضی در دانش‌آموزان دوره اول متوسطه در شهر یزد بود. جامعه آماری این پژوهش کلیه دانش‌آموزان پایه اول مقطع متوسطه شهر یزد را شامل می‌شود که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی، 120 دانش‌آموز در سال اول آموزش متوسطه در دو گروه آزمون (آزمایش) و کنترل انتخاب شدند که نیمی از آنها دختر و نیم دیگر پسر بودند. گروه آزمایش در دوره آموزش راهبردهای فراشناختی شرکت کرد. برنامه درسی گروه آزمایش شامل آموزش 6 هفته‌ای و هر هفته 4 ساعت روش‌های فراشناختی بود. قبل از شروع این دوره، پیش آزمونی برای کل دانش‌آموزان 120 نفر یک آزمون 14 سؤالی متناسب با اهداف تحصیلی در زمینه ریاضی در سال اول متوسطه و سال‌های پیش از آن (راهنمایی) اجرا شد. به عبارت دیگر، آزمون تشخیصی جهت سنجش پیش نیاز انجام شد که همین آزمون دوباره در مرحله پس آزمون مورد استفاده قرار گرفت. نتایج تجزیه و تحلیل آماری با استفاده از آزمون t-test نشان داد که بین پیش آزمون و پس آزمون در دو گروه کنترل و آزمایش تفاوت معناداری از لحاظ آماری وجود دارد. به این معنی که میانگین نمره‌های گروهی که در دوره فراشناخت شرکت کرده بودند به طور معناداری بیشتر از میانگین گروه کنترل بود. (P < 0/05). همچنین مقایسه بین دانش‌آموزان دختر و پسر و میانگین نمره‌های آنها نشان داد که آموزش فراشناخت برای هر دو گروه دارای تأثیری یکسانی بوده است و تفاوت معناداری مشاهده نشد . (P>0/05) در مجموع، این مطالعه نشان می‌دهد که آموزش فراشناخت و رویکردهای آن بر قابلیت حل مسأله دانش‌آموزان دارای تأثیر مثبتی است و این فعالیت‌های فراشناختی باعث ترغیب و تشویق دانش‌آموزان به یادگیری ریاضی می‌شود.