شناسایی و طبقه‌بندی مؤلفه‌های مصرف آگاهانه

Abstract

پژوهشگران در سال‌های اخیر توجه بیشتری به ابعاد مختلف پیامدهای مصرف و ضرورت حرکت به سمت الگوهای مصرف متناسب با توسعه پایدار نشان داده‌اند. یکی از مفاهیمی که در راستای تحقق چنین الگوی مصرفی مطرح شده است مفهوم مصرف آگاهانه است که بر خلاف بسیاری از پژوهش‌های پیشین که متمرکز بر رفتار شرکت‌ها بوده‌اند متمرکز بر رفتار مصرف‌کنندگان است. هدف از تحقیق حاضر شناسایی مؤلفه‌های مصرف آگاهانه در مصرف‌کنندگان است. این پژوهش با رویکرد کیفی مبتنی بر نظریه زمینه‌ی و از طریق مصاحبه عمیق با پژوهشگران و اساتید دانشگاه به شناسایی مؤلفه‌های مصرف آگاهانه در مصرف‌کنندگان می‌یردازد. مشارکت کنندگان، از طریق فرایند نمونه گیری هدفمند انتخاب شده و مصاحبه ها تا رسیدن به اشباع نظری ادامه پیدا کرده‌اند. نهایتاً تعداد 22 مصاحبه انجام و برای تحلیل داده ها از اصول مرتبط با نظریه زمینه ای استفاده شده است. نتایج حاصل از کدگذاری داده‌ها منجر به شناسایی ‌16 مفهوم شد که در قالب دو وجه ساختار ذهنی آگاهانه و رفتار آگاهانه دسته‌بندی شده‌اند.