مقایسه اثرات حفاظتی عصاره های هیدروالکلی گیاهان چای سبز (Camellia sinensis) و سیلی مارین (Silybum marianum) در کاهش ضایعات هپاتوتوکسیک و تغییرات فاکتورهای خونی ایجاد شده توسط جنتامایسین در رت

Abstract

مقدمه و هدف: هپاتوتوکسیسیتی یکی از مباحث مهم در شیمی درمانی ها و مصرف مواد دارویی در علم پزشکی و دامپزشکی و برخورد این علوم با بیماری هاست. با افزایش گرایش پزشکی نوین به مصرف بیشتر مواد و داروهای گیاهی جهت کاهش عوارض و اثرات نامطلوب بسیاری از داروهای سنتتیک و شیمیایی، که به نظر اثرات سوء کمتری نیز دارند، در این تحقیق بر آن شدیم تا به مقایسه ی اثر حفاظتی دو عصاره هیدرو الکلی گیاهی با نامهای سیلی مارین و چای سبز ، بر علیه بروز مسمومیت کبدی حاصل از مصرف جنتامایسین که از آنتی بیوتیک های گروه آمینوگلیکوزید است، بپردازیم. مواد و روش کار: در این مطالعه تعداد 32 سر رت نژاد ویستار با وزن تقریبی 225-200 گرم از موسسه انیستیتوپاستور ایران خریداری شد و در ابتدا به منظور آداپتاسیون با شرایط محیط به مدت 2 هفته در شرایط 12 ساعت روشنایی و 12 ساعت تاریکی و در دمای 25 درجه سانتی گراد با در اختیار داشتن آب و غذای استاندارد کافی نگهداری گردید، سپس به طور تصادفی به 4 گروه 8 تایی تقسیم شدند و مورد پژوهش قرار گرفتند. در انتها خونگیری به طور مستقیم از قلب انجام شد و جهت اندازه گیری میزان آنزیم های ALP، ALT و AST کبدی و میزان بیلی روبین تام خون در شرایط استاندارد به آزمایشگاه ارسال گردید. علاوه بر آن از کبد رت ها نیز مقطع بافت شناسی تهیه و توسط متخصص پاتولوژی دامپزشکی اسکور دهی گردید. نتایج و بحث: بین گروه شاهد و گروه مسموم شده با جنتامایسین، اکثر فاکتورهای خونی و نیز اسکورهای هپاتوپاتولوژی اختلاف معناداری در دو گروه داشتند و هپاتوتوکسیسیتی با موفقیت القا گردید. چای سبز و سیلی مارین هرکدام به نحوی در کاهش آنزیم های کبدی و آسیب های وارده به هپاتوسیت ها ایفای نقش کرده اما نتایج به دست آمده در مورد SGOT، تغییر حاصله توسط هر دو عصاره، اختلاف سطح معناداری با گروه تیمار با جنتامایسین نداشت، هرچند پایین تر از گروه جنتامایسین بود. در رابطه با SGPT تغییر معناداری رخ نداد. در مورد بیلی روبین تام، چای سبز به طور معناداری نسبت به گروه مسموم شده با جنتامایسین و نیز گروه دریافت کننده ی جنتامایسین + سیلی مارین، باعث کاهش بیلی روبین تام گردید و در مورد آلکالین فسفاتاز، چای سبز عملکرد کمتری در کاهش ALP خون از خود نشان داد و سیلی مارین هرچند با گروه مسموم شده با جنتامایسین، تفاوت معناداری ایجاد نکرد، اما عملکردی بهتر از چای سبز را در کاهش این فاکتور خونی نشان داد. با توجه به این نتایج، تفاوت عملکرد حفاظتی چای سبز و سیلی مارین در برابر مسمومیت کبدی حاصل از جنتامایسین، در سطح معناداری نیست، اما احتمالا چای سبز عملکرد بهتری را داراست.