مطالعه تاثیر عصاره گیاهی پونه کوهی در یک مدل زخم عفونی جراحی ناشی از استافیلوکوکوس اورئوس در رت

Abstract

مقدمه و هدف: عفونت زخم از معمولترین مشکلات بیماران متعاقب جراحی می باشد که بطور مشخص می تواند زمان التیام و در پی آن زمان بستری شدن بیمار و استرس ها و هزینه های ناشی از آن را افزایش دهد. استافیلوکوکوس اورئوس معمولترین عامل ایجاد کننده زخم عفونی متعاقب جراحی می باشد. با توجه به محدودیت های استفاده از آنتی بیوتیک ها و هشدار سازمان های جهانی مبنی بر کاهش و حتی عدم استفاده از آنها، مطالعه بر روی گیاهان دارویی و استفاده بالینی از آنها مورد توجه قرار گرفته است. بنابراین مطالعه حاضر به منظور بررسی اثرات عصاره پونه کوهی در ترمیم زخم عفونی ناشی از استاف اورئوس در مدل حیوانی رت انجام گرفت. مواد و روش کار: در این تحقیق تعداد 20 سر موش صحرایی نر سفید تهیه و در ناحیه پشت و بین دو کتف، برشی دایره‌وار به قطر 5/1 سانتی متر ایجاد شده و پوست ناحیه مذکور همراه با بافت همبند زیرین آن تا رسیدن به عضله کاملاً جدا گردید. جهت عفونی نمودن زخم ها، پس از گذشت 24 ساعت از ایجاد زخم، در تمامی موش‌ها، 6-5 قطره از باکتری با رقت cfu/ml 104 در محل زخم تلقیح گردید. در گروه آزمایش، 4ساعت پس از تلقیح باکتری، سطح ضایعه کاملاً با عصاره پونه کوهی آغشته گردید و سپس بصورت روزانه تا روز شانزدهم، سطح ضایعه کاملاً با این عصاره آغشته می‌شد. اما در گروه شاهد، هیچ‌گونه تیماری بر روی زخم‌ها انجام نشد. سپس در روزهای 5، 10 و 16 از محل زخمها نمونه برداری شده و روند التیام در سه فاز التهاب، گرانولاسیون و تشکیل ماتریکس مورد بررسی قرار گرفت. نتایج و بحث: نتایج این مطالعه اختلاف معنی داری را در روند ترمیم زخم بین دو گروه درمانی و کنترل نشان داد. بطوریکه در گروه درمانی، تفاوت معنی داری درتسریع التیام زخم و کاهش میزان باکتری پس از دوره آزمایش نسبت به گروه کنترل مشاهده گردید. آنالیز این گیاه نشان داد، کارواکرول و تیمول از ترکیبات اصلی پونه کوهی بوده که دارای خاصیت ضد میکروبی می باشند. بنابراین، تسریع التیام در گروه درمانی را می توان در ارتباط با اثرات ضد باکتریایی ترکیبات موجود در آن دانست. در نتیجه می توان بیان داشت که، عصاره حاصل از این گیاه از طریق مهار رشد باکتری استافیلوکوکوس اورئوس می تواند باعث تسریع التیام در زخم عفونی شده با این باکتری در مدل حیوانی موش صحرایی گردد.