ویژگی‌های اخلاقی خواص جامعۀ اسلامی از منظر نهج‌البلاغه

Abstract

<em><span style="text-decoration: underline;">هدف:</span></em> انسان دارای سه ساحت اندیشه، اخلاق و رفتار است. انسان به دلیل طبیعت اجتماعی خود، موجودی سیاسی است. اخلاق سیاسی، ساحتی است که نوع رفتار سیاسی انسان را رقم خواهد زد. این نوشتار به دنبال استخراج ویژگی‌های اخلاقی خواص جامعۀ اسلامی به دلیل تأثیراتی که در جامعه دارند، بوده و بدین منظور، به بررسی دیدگاه امیرالمؤمنین(ع) پرداخته است. <em><span style="text-decoration: underline;">روش:</span></em> روش پژوهش، توصیفی تحلیلی و محدودۀ تحقیق نیز سخنان امام علی(ع) در نهج‌البلاغه است. <em><span style="text-decoration: underline;">یافته</span></em><em><span style="text-decoration: underline;">‌</span></em><em><span style="text-decoration: underline;">ها:</span></em> بررسی بیانات امیرالمؤمنین(ع) در نهج‌البلاغه نشان می‌دهد در نگاه ایشان، اخلاق پایه و اساس مباحث سیاسی و اولویت در تزاحم بین اخلاق و سیاست، ارزشهای اخلاقی است. کسانی که به عنوان نخبگان و خواص جامعۀ اسلامی تلقی می‌شوند، برای اینکه انسان سیاسی مطلوب به شمار آیند، باید در کنار باورها و رفتار سیاسی خاصی که دارند، به دنبال اتصاف به صفات و ملکات اخلاقی خاصی نیز باشند. <em><span style="text-decoration: underline;">نتیجه</span></em><em><span style="text-decoration: underline;">‌</span></em><em><span style="text-decoration: underline;">گیری:</span></em> مهم‌ترین ویژگی‌های اخلاقی خواص جامعۀ اسلامی از منظر امیرالمؤمنین(ع) عبارتند از: تقوا، یاد مرگ و معاد، عبرت از گذشتگان، پرهیز از حب دنیا و ریاست‌طلبی، دوری از نفاق و حسادت، توجه به آثار اجتماعی عملکرد خواص، تواضع و فروتنی در برابر مردم، فراست و شجاعت در برابر دشمن.