غزلیّات میرزا غالب دهلوی فراسوی مرزها

Abstract

<em>غزل از مهم‌ترین قالب‌های شعر کلاسیک فارسی است که از اواخر قرن بیستم به ژانری ادبی در ادبیّات امریکای شمالی تبدیل شده است. اکنون بسیاری از شاعران در امریکای شمالی و کانادا به این فرم ادبی شعر می‌سرایند. پژوهش حاضر درصدد است نشان دهد چرا و چگونه غزل به امریکای شمالی راه یافت و چه عواملی موجب گسترش آن در این سرزمین شدند. به این منظور، ابتدا پیش‌زمینه‌ای در باب تلاش‌های شاعران امریکایی قرن نوزده در معرّفی و ترجمة اشعار فارسی ارائه می‌شود و پس از آن، به بررسی نقش دو شاعر و محقّق برجستة هندی، اعجاز احمد و آغا شاهد علی، در معرّفی هویّت واقعی این نوع شعر در امریکا پرداخته می‌شود. در این مقاله نشان داده می‌شود که آموزش‌ها و ترجمه‌های این دو محقّق شرقی در رواج غزل‌های میرزا غالب دهلوی منجر به ترجمه و سرایش گستردة غزل به زبان انگلیسی شد و در پی آن، شاعران برجسته‌ای چون «ادرین ریچ» و «رابرت بلای» قالب غزل را برای بیان اغراض خود برگزیدند.</em>