جایگاه و کارکرد اصول و قواعد فقه الحدیثی در «استقصاء الاعتبار فی شرح الاستبصار»

Abstract

درک و فهم حدیث به عنوان دومین منبع احکام و دستورات اسلام از اهمیت شایانی برخوردار است. علوم حدیثی از جمله فقه الحدیث متکفل این مهم است. از این­رو، علما و فقها از جمله مؤلف استقصاء الاعتبار فی شرح الاستبصار برای بهره­برداری بهتر از حدیث افزون بر به کارگیری مبانی، اصول و قواعد برای فهم دقیق از حدیث، خود به تأسیس این امور نیز مبادرت نموده­اند که آگاهی از آنها محققان و پژوهشیان را در عرصه فهم حدیث یاری می­رساند. در نوشتار حاضر به مبانی، اصول و قواعد فقه الحدیث که در اثر مذکور پرداخته شده است و ضمن ارائه مطالبی نظری در توجیه و تأسیس فقه الحدیث نظری، به اصول و قواعد سندپژوهی و متن پژوهی از جمله اجتهادی بودن عمل به مراسیل، پدیده وضع، تقیه و نقل به معنا و به کارگیری قواعد اصول فقه در فهم حدیث اشاره شده است.