ماهیت و مکانیزم عملیات نرم در نهج‌البلاغه و راهبرد تقابلی- صیانتی امام علی(ع) در مواجهه با آن

Abstract

جنگ نرم یکی از پیچیده‌ترین و کارآمدترین روش‌های تهاجمی علیه ارزش‌های هر نظامی است. به همین جهت در این پژوهش با استفاده از روش توصیفی تحلیلی به واکاوی سخنان امام علی(ع) در نهج‌البلاغه پرداخته شده است؛ تا مکانیزم عملیات نرم براساس حوادث تاریخی دوران آن حضرت کشف شود و راهبردی تقابلی بر مبنای عملکرد ایشان ارائه گردد. براساس مضامین سخنان امام(ع) در نهج‌البلاغه هر جنگ نرمی چهار رکن اساسی دارد؛ رکن اول طراحان جنگ نرم، رکن دوم ابزار و محتوا، رکن سوم کارگزاران و مجریان(نیروی اجتماعی)، رکن چهارم زمینه‌ها و بسترهای شکل‌گیری. در نهایت طراحان عملیات نرم با به‌کارگیری روش­هایی نظیر تحریف حقایق، ایجاد اختلاف و تفرقه، استفاده از مقدسات، بهتان و جعل سند و غیره به اجرای عملیات نرم می‌پردازند. به‌منظور مقابله با روش­های فوق‌الذکر، امام علی(ع) با بهره‌گیری از ابزار و روش‌های حق، اقناع و توجیه سیاسی، عزل کارگزاران ناصالح، مواجهه قهرآمیز، حلم و مدارا، بینش­دهی و گزینش سیاسی، راهبرد تقابلی- صیانتی مبتنی بر بسترسازی جهت قرب الهی را اتخاذ کردند.