تحلیل داده های کاوش در محوطه ی کوچ نشینی شهریاری II از دوره ی هخامنشی در منطقه ی بیرگانِ کوهرنگِ بختیاری

Abstract

بررسی محدوده سد و تونل سوم کوهرنگ در منطقه بیرگان، به‌عنوان بخشی از فصل نخست بررسی باستان‌شناسی کلی شهرستان کوهرنگ در سال 1386 توسط کوروش روستایی انجام گرفت. بر این اساس برنامه کاوش در محوطه‌های شاخص آن پیشنهاد و در سال 1387 کاوش نجات‌بخشی آن صورت گرفت. تحلیل نتایج کاوش در محوطه شهریاری II موضوع این مقاله است. با انجام کاوش در این محوطه ساختار معماری و پلانی نامنظم به‌دست آمد. در ابتدا تحلیل آن بسیار دشوار می‌بود، اما با انجام برنامه هم‌زمان مردم‌شناسی در روستاها و استقرارهای فصلی موجود در محدوده طرح و تلفیق نتایج آن با نتایج کاوش مشخص گردید که استقرارهای کوچ نشینی در منطقه در دوره هخامنشی به شکل امروزین آن هم وجود داشته است. در این مقاله سعی شده است تا ضمن ارائه مختصری از کاوش انجام شده، نتایج مطالعه مقایسه‌ای سفال‌های آن که منتج به گاهنگاری آن شد، ارایه گردد. بر این اساس با مطالعه سفال‌های به‌دست آمده، مشخص گردید که این محوطه هم دوره با هخامنشی بوده و با بیشتر محوطه‌های هم افق خود، به‌خصوص تخت‌جمشید، چغامیش، شوش و چند محوطه دیگر قابل مقایسه است. از سوی دیگر مطالعات قوم‌باستان‌شناسی انجام گرفته پیرامون معماری استقرارهای کوچ‌نشین منطقه توسط هیأت کاوش نشان داد که این‌گونه معماری، احتمالاً با اندکی تغییر از گذشته‌های دور تداوم داشته و با نتایج استقرار هخامنشی کاوش شده، قابل تطبیق و با کمی احتمال تداوم داشته است. روش مطالعه صورت گرفته در انجام گاهنگاری پیشنهادی محوطه به‌صورت مطالعه تطبیقی و مقایسه‌ای بوده و در بخش تحلیل یافته‌های معماری نیز با استفاده از مطالعه قوم‌باستان‌شناسی انجام شده، این مهم به‌دست آمد.