تحلیل خوشه‌ای مشتریان در خرید علّی بر اساس نوع محصول انتخابی

Abstract

به عنوان یکی از روش‌های مسوولیت اجتماعی شرکت، از شریک‌سازی یک برند با یک علّت است که از آن با نام بازاریابی علّی یاد می‌گردد، که توجه بسیاری از شرکت‌ها را به خود جلب کرده‌است که شاید یکی از دلایل آن را می‌توان تأثیر مثبت بازاریابی علّی بر روی رفتار مشتری دانست. بازاریابی علّی روشی می‌باشد که در آن پرداخت‌های خیرخواهانه شرکت، به مبادلات مالی مشتریان که درآمدزاست، متصل شده است، همچون اهدای پول به ازای هر خرید مشتری. عوامل متعددی در تشکیل کمپین بازاریابی علّی وجود دارند که می‌توان به عواملی همچون اندازه اهدا، خیریه، نوع محصول، شهرت اجتماعی شرکت، اهمیت علّت، نزدیکی جغرافیایی علّت و غیره اشاره نمود. این پژوهش با تمرکز بر روی عامل "نوع محصول" به دنبال ارائه دسته‌بندی محصولات موجود و همچنین خوشه‌بندی مشتریان در بازاریابی علّی است. در این راستا پرسشنامه 524 دانشجو از 5 دانشگاه‌ جامع در تهران شامل 27 سوال (محصول) مورد بررسی قرار گرفت که پس از استفاده از تحلیل عاملی اکتشافی و پس از چرخش متعامد واریماکس 27 عامل استفاده شده در پژوهش، محصولات موجود در قالب 5 عامل کلی شامل محصولات لذت‌جویانه، محصولات ضروری، محصولات بهداشتی- درمانی، محصولات مسکن و متعلقات و محصولات دیجیتال دسته‌بندی شدند. همچنین طبق تحلیل های صورت گرفته با استفاده از روش خوشهبندی کا-میانگین ، مشتریان در بازاریابی علّی در سه قالب مشتریان نوع‌دوست، مشتریان محصول‌محور (شامل متمرکز بر محصولات ضروری-مسکن و متعلقات و متمرکز بر محصولات لذت‌جویانه، بهداشتی-درمانی و دیجیتال) و مشتریان دور نامگذاری شدند (تاکسونومی) و ویژگیهای خوشههای مختلف مورد تحلیل قرار گرفت.