تأثیر بهبود فرآیند تحویل و توزیع آب سطحی در کاهش برداشت آب زیرزمینی در شبکه آبیاری رودشت

Abstract

<strong>این پژوهش به بررسی تأثیر مدرن</strong><strong>سازی شبکه تحویل و توزیع آب سطحی در کاهش برداشت از آب زیرزمینی پرداخته است. برای این منظور، علاوه بر شبیه­سازی وضعیت موجود بهره­برداری از کانال اصلی شبکه آبیاری رودشت در استان اصفهان، دو روش</strong><strong> </strong><strong>شامل بهره‌برداری</strong><strong> </strong><strong>دستی بهبود یافته و روش کنترل خودکار</strong><strong> </strong><strong>پیش‌بین توسعه داده شد و بهبود مدیریت تحویل و توزیع آب در کانال بررسی گردید. </strong><strong>روش­های مذکور تحت</strong><strong> </strong><strong>دو</strong><strong> </strong><strong>سناریوی بهره­برداری، شامل دبی ورودی به کانال در شرایط نرمال و</strong><strong> </strong><strong>کم‌آبی، شبیه­سازی شد. بهبود فرآیند تحویل و توزیع آب در کانال با استفاده از شاخص­های کفایت و پایداری تحویل و توزیع آب ارزیابی شد. در ادامه تحقیق، میزان آب سطحی جایگزین شده با آب زیرزمینی، به­واسطه بهبود فرآیند تحویل و توزیع آب در کانال اصلی توسط نقشه‌های مکانی شاخص کفایت و تحلیل آنها محاسبه گردید.</strong><strong> </strong><strong>نتایج به دست آمده در سناریوی شرایط نرمال حاکی از بهبود شاخص کفایت تحویل و توزیع آب به میزان 5%و 32% و بهبود شاخص پایداری تحویل و توزیع آب در کانال اصلی به میزان 7% و 21% به ترتیب برای روش­های دستی بهبود یافته و کنترل خودکار بود. همچنین، میزان بهبود مذکور در این سناریو سبب 3% و 25% کاهش برداشت از آبخوان به­ترتیب برای روش دستی بهبود یافته و خودکار شد. در سناریوی کم­آبی نیز شاخص کفایت 2% و 13% و شاخص پایداری 11% و 25% بهبود را به ترتیب برای روش­های دستی بهبود یافته و کنترل خودکار نشان داد. این بهبود، اثربخشی یک درصدی برای روش دستی بهبود­یافته و اثربخشی نه درصدی برای روش خودکار در سناریوی کم­آبی در کاهش برداشت از آبخوان را در پی داشت. همچنین، با توجه به نقشه­های مکانی شاخص کفایت، روش</strong><strong>کنترل خودکار، مخصوصا در حالت کم آبی با توزیع یکنواخت آب بین آبگیرها قادر است که آب را به مراتب عادلانه تر بین کشاورزان تقسیم کند. </strong>