بهبود چندفرهنگی سازی برنامه های درسی نظام آموزشی ایران با نظر به آرای تربیتی فوکو و ژیرو

Abstract

هدف پژوهش حاضر، بهبودبخشیدن به برنامه های درسی چندفرهنگی نظام آموزشی ایران بر اساس آرای تربیتی میشل فوکو و هنری ژیرو با استفاده از دو روش تحلیل مفهومی و استنتاجی بود. یافته های پژوهش نشان داد که: برنامة درسی چندفرهنگی بایستی بر بنیاد مفاهیمی چون عدالت اجتماعی، برابری آموزشی و تسهیل تجارب آموزشی مبتنی باشد در بین فیلسوفان تربیتی جهانی و شاخص در برنامة درسی چندفرهنگی، میشل فوکو و هنری ژیرو نکات قابل ملاحظه ای را در این زمینه ارائه کرده اند. فوکو تعلیم وتربیت را بیشتر امری شخصی، ویژه و محلی- موقعیتی می داند، از این رو می گوید: در زمینة تعلیم وتربیت، لحن ترجمان برنامه های درسی و لحن معلم باید متضمن چندآوایی باشد. تعلیم وتربیت مد نظر ژیرو نیز نوعی تعلیم وتربیت چندفرهنگی است که اقلیت های قومی و نژادی را مورد حمایت قرار می دهد. ژیرو معتقد است برنامة درسی باید عرصة ظهور صداهای گوناگون فرهنگی، نژادی و جنسیتی باشد و نباید هیچ گروهی به حاشیه رانده شود. به نظر ما، با عنایت به آرای تربیتی این دو فیلسوف می توان از رویکردهای مساعدتی و تکمیلی جهت بهبود چندفرهنگی سازی برنامة درسی نظام آموزشی ایران استفاده کرد و راهکارهایی از جمله تعلیم وتربیت مرزی، تربیت انتقادی در نظام آموزشی، نوآوری در محتوای آموزشی، تقویت تفکر انتقادی دانش آموزان، روش های کیفی یاددهی- یادگیری و متنوع سازی فعالیت های مدارس را مورد توجه قرار داد.