اثر تاریخ های مختلف کاشت بر خصوصیات رشدی، عملکرد و پروتئین دانه سه رقم گندم در کرمان

Abstract

به منظور بررسی واکنش سه رقم رایج گندم در منطقه کرمان به تاریخ های مختلف کاشت آزمایشی به صورت کرت‏های خرد شده در قالب طرح بلوک‏های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه شهید باهنر کرمان طی دو سال زراعی 95-93 اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل تاریخ های کاشت ( 30 مهر، 15 آبان و اول آذر) به عنوان عامل اصلی و ارقام گندم امید (دیررس)، ارگ (میان رس) و میهن (زودرس) به عنوان عامل فرعی بود. تجزیه واریانس مرکب داده‏ها نشان داد که تاریخ کاشت تاثیر معنی داری بر صفات ارتفاع بوته، تعداد دانه در سنبله، طول دوره رشد، عملکرد دانه و بیولوژیک داشت. وزن هزار دانه، شاخص سطح برگ، شاخص برداشت و درصد پروتئین دانه تحت تاثیر تاریخ کاشت قرار نگرفت. بالاترین ارتفاع بوته (112 سانتیمتر) و طول دوره رشد (206 روز)در تاریخ کاشت اول (30 مهر) بدست آمد. کشت گندم در 15 آبان بیشترین تعداد دانه در سنبله (71/32)، عملکرد بیولوژیک (45/14 تن در هکتار) و دانه (16/5 تن در هکتار) را تولید کرقام میان رس ارگ (3/4 تن در هکتار) و زودرس میهن (27/6 تن در هکتار) در تاریخ کاشت دوم (15 آبان) بدست آمد. کمترین عملکرد دانه هر سه رقم در تاریخ کاشت سوم (1 آذر) حاصل شد. میزان پروتئین دانه از 11/10 تا 70/11 درصد متفاوت بود که بیشترین میزان در رقم امید کشت شده در اول آذر حاصل شد. بطورکلی، بهترین تاریخ کاشت برای رقم امید 30 مهر و برای ارقام ارگ و میهن 15 آبان تعیین شد.