یکی از مهم‌ترین روش‌های پیشبرد علوم، واکاوی مفاهیم و ماهیات اصطلاحات علمی است. اگر این واکاوی به صورت تطبیقی و با تدقیق در آثار علما صورت گیرد به طور قطع رشد فزاینده‌ای خواهد یافت. اعجاز مسئله‌ای است که در علوم متعدد اسلامی ...

از میان انبوه احادیث موجود، روایاتی وجود دارند که بنا بر برخی شواهد، از منابع اهل تسنن به کتب شیعه انتقال یافته‌اند و علامه عسکری اصطلاحاً آن‌ها را «روایات منتقله» نام‌گذاری کرده است. برخی روایات تفسیری مجمع البیان، به ...

محمدهادی معرفت (1309-1385ش) و ابوجعفر محمد بن جریر طبری (310ق/ 922م) دو مفسر بزرگ در تاریخ تفسیرند که از دو نظام کلامی و اعتقادی متفاوت متأثرند. بررسی و مقایسۀ اجمالی التفسیر الأثری الجامع معرفت و جامع البیان عن تفسیر آی ...

مسئله جانشینی پیامبر اکرم’ از مهم‌ترین مباحث اعتقادی- کلامی در بین مسلمانان از همان آغاز بوده است. اندیشمندان مذاهب برای اثبات عقاید خود به ادله‌ای استناد جسته‌اند. در این میان، اندیشمندان شیعی براین باورند که قرآن به عنوان ...

صاحب‌نظران تفسیر دربارۀ مصداق و معنای «الکوثر»، در آیۀ «إِنَّا أَعْطَینَاکَ الْکَوْثَرَ»، دیدگاه‌های متعددی را مطرح نموده‌اند. از جملۀ آن‌ها، نهر بهشتی، حوض و خیر کثیر، جایگاه ویژه‌ای در میان اندیشمندان دارد. در صورت قبول ...

اعجاز تشریعی یکی از وجوه اعجاز قرآن و دارای ابعاد مهمی است که کمتر مورد توجه قرار گرفته است. تحریم ربا نیز نمونه‌ای از تشریعات قرآن کریم است. اکنون با توجه به جنبۀ اعجاز تشریعی قرآن کریم و حکم تحریم ربا، مسئلۀ مطرح آن است ...

شأن نزول آیۀ 56 سورۀ قصص از مباحث اختلافی میان مفسران فریقین است. خداوند در این آیه خطاب به پیامبر می‌فرماید: «إِنَّکَ لاتَهْدِی مَنْ أَحْبَبْتَ وَ لکِنَّ اللّه یَهْدِی مَنْ یَشاءُ وَ هُوَ أَعْلَمُ بِالْمُهْتَدِینَ». غالب ...

این مقاله در صدد بررسی اشکالی است که در منابع حدیثی سنی از نفی وصیت پیامبر| آمده است که ایشان رحلت نمودند و وصیتی نکردند. منشأ این اشکال عدم تناسب رفتار حضرت در این مورد است با آنچه در فقه و دین در فضیلت وصیت در کتاب و سنت ...