مقایسه ژنوتیپ‌های برتر کُنار گونه‌های Ziziphus spina-christi و Ziziphus mauritiana مستقر در باغ گیاه‌شناسی فدک دزفول با توجه به خصوصیات میوه و هسته

Abstract

ژنوتیپ‌های کُنار مستقر در باغ گیاه شناسی فدک دزفول همگی متعلق به جنس <em>Ziziphus</em> از خانواده Rhamnaceae و گونه‌های <em>Z. spina-christi</em> ، <em>Z. mauritiana</em> و یا هیبریدهای بین آن‌ها بوده و میوه آن‌ها مورد توجه می باشد. با توجه به این‌که خصوصیات ظاهری میوه ژنوتیپ‌های مذکور با هم تفاوت دارد، لذابه منظور مقایسه، بررسی صفات ریخت شناسی میوه و هسته آن‌ها در دستور کار پژوهش حاضر قرار گرفت. بدین منظور تعداد 14 صفت ریخت‌شناسی در میوه و هسته ژنوتیپ‌ها اندازه‌گیری شد. تجزیه خوشه‌ای، ژنوتیپ‌ها را در پنج خوشه قرار داد که دو ژنوتیپ اصلی از گونه <em> Z. mauritiana</em> در خوشه سوم و سه ژنوتیپ بی‌هسته از گونه <em>Z. spina-christi</em> در خوشه دوم جای گرفتند. نتایج صفات طول، قطر، حجم و وزن میوه بیانگر برتری معنی دار ژنوتیپ «موریتانی غفاری» به‌ترتیب با 4/39 میلی‌متر ، 9/23 میلی‌متر ، 977/10 سانتی‌متر مکعب و 817/11 گرم بود. در صفات نسبت طول به قطر میوه و درصد گوشت میوه برتری معنی‌دار با ژنوتیپ «موریتانی بختیاری» با 806/1 و 92/95 درصد بود. بدین ترتیب در صفات اشاره شده که بیانگر درشتی میوه می باشند، برتری معنی‌دار به ژنوتیپ‌هایگونه <em> Z. mauritiana</em> تعلق داشت. این در حالی است که به‌جز صفت اسیدیته که با برتری ژنوتیپ «هیبرید اروند» بود، در سایر صفات، برتری معنی‌دار متعلق به ژنوتیپ‌های گونه <em>Z. </em><em>spina-christi</em> بود. البته بعضی ژنوتیپ‌های هیبرید صفات مناسب کمی و کیفی دو گونه را به ارث برده اند، که این موضوع می تواند آن ها را به عنوان درخت میوه با بازار پسندی خوب مطرح کند.