قدرت نرم و سایبری؛ کارکرد آن درجمهوری اسلامی ایران

Abstract

رسانه­های جدید ارتباطی به عنوان ابزارهای استراتژیک «قدرت نرم»، به یکی از مهم‌ترین مولفه­های برتری سیطره سیاسی و فرهنگی تبدیل شده­اند. در این ارتباط جمهوری­ اسلامی ایران در ­معرض انواع برنامه­های ماهواره­ای و سایبری قرار گرفته که این امر منجربه خلق رویدادها و تغییراتی در ابعاد سیاسی، اجتماعی کشور شده ­است. سوال این است که قدرت نرم و رسانه­ای مدرن، چگونه در این تقابل به کارگرفته شده و چه پیامدها و تغییراتی در جنبه‌های اجتماعی و سیاسی حادث شده است؟ در این مقاله با شناسایی این رویدادها و تغییرات، مهم‌ترین ابزارهای قدرت نرم، چگونگی­ کارکرد، نقاط ­حساس ­اثرگذاری و نتایج به­کارگیری این ابزارها درگستره اجتماعی، سیاسی و امنیتی ایران را بررسی شد. به تصور نگارنده «فرامدرنیسم» و «روش‌شناسی پست مدرن» با توجه به مولفه­های مورد تاکید مثل «فرو ریختن قطعیت‌ها»، «شالوده‌شکنی»، «توجه به انواع متفاوت قدرت، هویت و گفتمان» و «ارایه تصویری سیال و فاقد مرکز از قدرت و شبکه­ای شدن آن» با نتایج حاصله از «انقلاب ارتباطات وگسترش فضای سایبر» بهتر هم‌خوانی دارد. یافته‌های این پژوهش موید آن است که فضای سایبری و شبکه‌های ماهواره‌ای تغییرات ژرف و گسترده‌ای را در ابعاد اجتماعی، فرهنگی و سیاسی در ایران ایجاد کرده است که مدیریت آنها نیازمند راهبردهای ویژه­ای در شیوه حکمرانی و سیاستگذاری است.