رویکردهای نظری به جنگ‌های جدید: مطالعه موردی داعش

Abstract

تحول در فناوری و سپس تغییر در مهارت­های تحلیلی افراد، جهان را با دوران جدیدی مواجه کرده است. از یک­سو ظهور موضوعاتی همچون بازیگران جدید و جنگ­های جدید که در چارچوب نظریات پارادایم دولت محور قابل تبیین نیستند و از سوی­دیگر تکرار الگومند این تحولات که آن­ها را از یک ناهنجاری صرف فراتر برده، گرایش به نظریه پردازی در فهم این مسائل را دو چندان کرده است. گروه داعش از این نمونه تحولات است. هدف این مقاله بررسی جنگ­های جدید با محوریت داعش در پرتو نظریات شکل گرفته پیرامون این جنگ­ها است. این­که شکل­گیری این بازیگر صرفا به افراط­گرایی دینی محدود شود، شناخت چندانی از وضعیت دوران جدید ارائه نخواهد داد. این مقاله با روش کیفی درصدد پاسخ به این سوال است که شرایط دوران کنونی چگونه به شکل گیری گروهی مانند داعش منجر شده و نحوه عمل این گروه چطور می­تواند به عنوان سرآغاز نوینی در قالب جنگ­های جدید تحلیل شود؟ دوران جدید با تغییر در ماهیت قدرت سبب شکل گیری نوعی از جنگ­ها شده که با جنگ­های بین دولتی متفاوت است. از این­رو این مقاله ضمن بررسی وضعیت گروه داعش به این نتیجه می­رسد که داعش حاصل وجود این شرایط جدید است و به نظر می­رسد این جنگ­ها بحران آینده خاورمیانه خواهند بود.