نارسایى قرائت اخلاقى «رالز» از لیبرالیسم

Abstract

<em>دستاورد فکرى برجسته‌ترین فیلسوف سیاسى غرب در قرن بیستم، جان رالز(1921 ـ 2002) طى بیش از چهار دهه تلاش علمى در حوزه فلسفه سیاسى ارایه قرائتى از لیبرالیسم است که در عین وجوه اشتراک فراوان با سنت لیبرالیسم، مشتمل بر رویکرد بدیع و تازه‌اى در تقریر و توجیه جان مایه‌هاى اصلى این مکتب سیاسى ـ فلسفى مى‌باشد. </em> <em>تلاش فکرى رالز به دو دوره تقسیم مى‌شود و محصول این دو دوره، ارایه دو قرائت متفاوت از لیبرالیسم است: مرحله نخست اندیشه سیاسى وى که در کتاب مشهور وى یعنى نظریه عدالت متبلور مى‌شود، رویکردى فلسفى ـ اخلاقى به عدالت اجتماعى را به تصویر مى‌کشد و محصول آن قرائتى از لیبرالیسم است که بر دکترین اخلاقى و فلسفى خاصى تکیه زده است.رالز در دوره دوم تفکر سیاسى خویش با طرح نظریه «عدالت سیاسى» و «لیبرالیسم سیاسى» بر آن است که مى‌توان قرائتى از لیبرالیسم و عدالت اجتماعى ارایه داد که برخلاف کتاب نظریه عدالت بر هیچ نظریه و دکترین جامع اخلاقى و فلسفى خاصى مبتنى نباشد.مقاله حاضر به قرائت اخلاقى رالز از لیبرالیسم مى‌پردازد و لیبرالیسم سیاسى که محصول دوران متأخر اندیشه ایشان است، از میدان بررسى و تحلیل انتقادى ما خارج است. </em>