گرچه آزادى مطلوب همه آدمیان است و همه به نوعى علاقه دارند در زندگى فردى و جمعى خویش از آن بهره‌مند باشند، اما با همه مباحث انجام گرفته درباره آزادى، هنوز این مفهوم بار معنایى مبهمى دارد؛ به دیگر سخن، جامعه ما در طول یکصد ...

نوشتار حاضر در پى ارائه شمائى کلى از اندیشه محمد عابد جابرى، اندیشمند مغربى است. نقد عقل عربى، طرحى است از نحوه تکوین میراث یا سنت مسلمانان عرب و تبیین علل فروماندن چنین عقلى در جهان معاصر. جابرى مى‌کوشد با بکارگیرى ...

فیلسوفان مشایى با طبقه بندى علوم به دانش‌هاى حِکَمى و غیرحِکَمى، بخشى از دانش سیاسى را در زمره دانش‌هاى حِکَمى تحت عنوان «سیاست مدن» قرار داده‌اند و بخش دیگر آن را که ذیل دانش فقه قرار مى‌گرفت با نام «سیاسیات» جزو ...

روش ساختارى، سبک جدیدى در تفسیر قرآن است. بر اساس این روش هر سوره داراى یک غرض اصلى (موضوع محورى) است و تمامى آیات و مباحث مطرح شده در سوره به صورت منطقى و فصل‌بندى شده به آن غرض مرتبط مى‌شوند. نویسنده معتقد است اگر ...

نوشتار حاضر قسمت دوم مصاحبه با استاد مصطفى ملکیان در باب روش‌شناسى در علوم سیاسى است که توسط دکتر سیدصادق حقیقت انجام و ویرایش شده است. این بخش ابتدا به مسائل روش‌شناسى در علوم سیاسى، و سپس به مسائلى در خصوص فلسفه سیاسى مى‌پردازد.

این نوشتار به بررسى نسبت بین دو حوزه مهم اندیشه سیاسى اسلام، یعنى کلام سیاسى و فلسفه سیاسى مى‌پردازد. بر خلاف تصور برخى که فلسفه سیاسى اسلام را به کلام سیاسى تقلیل مى‌دهند، این دو حوزه از هم مستقل و متمایز بوده و به ...

نظریه و گرایش علمى مدنى فارابى، با توجه به برخورد بنیادین، فراگیر، نظام‌مند و غایى در عرصه عین یا پدیده مدنى، ذهن یا تعقل مدنى و علم یا یافته‌هاى مدنى و حتى عمل یا روابط و رفتار مدنى، ظرفیت بالایى براى باز سازى دوران ...

این مقاله بر آن است تا ادله و استدلال‌هاى مطرح در اثبات حق محورى تجدد و تکلیف محورى سنت در خارج از موضع و موضوع خود را تبیین کند. در دیدگاه حق محور تجدد و تکلیف مدارى سنت این تصور خطا پیش آمده که حق و تکلیف در این مقام ...

هر منظومه فکرى، ناچار از جهان بینى و انسان‌شناسى است که بر اساس آن احکام خود را در مورد جامعه و سیاست بیان مى‌کند؛ از این رو شناخت اندیشه سیاسى مسلمانان نیز منوط به فهم مبانى کیهان شناختى و انسان بینى آنان است. در این ...

مقاله حاضر براى تبیین دموکراسى و مدل‌هاى آن براساس رویکردهاى مختلف، نگارش یافته است. در این راستا مدل‌هاى متعدد و مختلفى براساس دیدگاه‌هاى هلد، هانتینگتون، راسل، ارمه، جى، گراهام، کَت و هابرماس ارائه شده و خصوصیات آنها ...

تمایز پوزیتیویستى علم و فلسفه: تمایز فلسفه سیاسى و علم سیاست، بر اساس تعریف آگوست کنت از معرفت علمى که آن را معرفتى اثباتى و آزمون‌پذیر مى‌داند، تمایزى روش شناختى است. تعریفى پوزیتیویستى و اثباتى از علم خصوصآ نسبت به موضوعات ...

فی مصادر التراث السیاسى الاسلامى اثر نصر محمد عارف یکى از مطالعات ارزشمندى است که در حوزه میراث سیاسى اسلام تألیف شده است. ایشان در بخش اول کتاب، به نقد روش شناختى مطالعات سیاسى معاصر و در بخش دوم آن به کتاب‌شناسى میراث ...

مفاله حاضر به «روش‌شناسى اندیشه سیاسى در فلسفه غربِ تمدن اسلامى» اختصاص دارد. فلسفه غرب تمدن اسلامى به اندیشه‌هاى فلسفى در آرا و آثارِ فیلسوفانى چون ابن طفیل، ابن باجه و ابن رشد اطلاق مى‌شود. اینان برخلاف متفکران شرق ...

مقاله حاضر به بحران روش‌شناسى در علوم سیاسى، تبیین علل آن و اشاراتى به راه‌هاى برون رفت از این بحران مى‌پردازد. بحران روش‌شناسى در علوم سیاسى به چند بخش تقسیم مى‌شود: بحران‌هاى ناشى از تشویش در فلسفه علم، بحران‌هاى ...