امکان‌سنجی ایجاد خدمات مرجع الکترونیکی با دیدگاه کاربر محور مطالعه موردی: کتابخانه مرکزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران

Abstract

هدف: پژوهش حاضر به منظور تعیین امکانات موجود، جهت ایجاد خدمات مرجع الکترونیکی در کتابخانه مرکزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران با رویکرد کاربر محور انجام شده است. روش­ پژوهش: روش پژوهش، پیمایشی - توصیفی است. جامعه مورد مطالعه دانشجویان مقاطع (کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری)، کتابداران و مدیر کتابخانه دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران است. ابزار گردآوری داده­ها پرسشنامه­ای است که در دو بخش تهیه شد؛ بخش اوّل به نظر سنجی از کاربران، و بخش دوّم به بررسی امکانات و توانایی­های کتابخانه می­پردازد. داده­ها با استفاده از نرم­افزار اس پی اس اس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته­ها: نتایج بررسی­ها نشان می­دهد که 91% کاربران به اینترنت دسترسی دارند، آشنایی نسبتاً مطلوبی با فناوری­های اطلاعاتی و ارتباطی، و تمایل زیادی به دریافت خدمات مرجع الکترونیکی دارند. مهارت کتابداران در استفاده از فناوری اطلاعات و اشتیاق و علاقه به یادگیری، مهارت­های لازم جهت ارائه خدمات مرجع الکترونیکی در سطح مناسبی قرار دارد. کتابخانه از بُعد مالی و فنی (امکانات و تجهیزات) در وضعیت نامناسبی قرار دارد. نتیجه­ گیری: با توجه به وضعیت نامناسب بودجه، تجهیزات و فضای کتابخانه، علی‌رغم این که مهارت کارکنان و میزان اشتیاق و علاقه آنان به یادگیری مهارت‌های لازم جهت ارائه خدمات مرجع الکترونیکی، و هم‌چنین میزان آشنایی و استفاده کاربران از این خدمات در سطح متوسط رو به بالایی قرار دارد؛ از دیدگاه کارکنان و مدیر، کتابخانه قابلیت ارائه خدمات مرجع الکترونیکی را ندارد. با توجه به کاربردی بودن این تحقیق، کتابخانه می­تواند از نتایج آن استفاده کند و با اختصاص بودجه­ای مناسب برای ایجاد و توسعه این خدمات در کتابخانه، در جهت تأمین رضایت کاربران گام بردارد.