بازسازی معنایی ساخت هویت شخصی پست‌مدرن (مورد مطالعه: جوانان شهر بجنورد)

Abstract

در اثر گسترش نوگرایی و نوسازی در عرصه جهانی و به دنبال آن خودآگاهی­های سرچشمه گرفته از شرایط و ویژگی­های زندگی در جهان مدرن، درحالی‌که قسمت اعظم جامعه ما سنتی است، قسمی از آن مدرن و قسمی دیگر پست­مدرن است. چنین وضعیتی منشأ بحران هویت و به‌تبع آن اهمیت یافتن موضوعات مربوط به هویت و فرآیندهای هویت­یابی در جامعه­شناسی شده است. از این‌رو پژوهش حاضر، با هدف بازسازی معنایی ساخت هویت­ شخصی پست‌مدرن جوانان شهر بجنورد از روش نظریه زمینه­ای بهره ­برده است. داده­های کیفی از طریق تکنیک مصاحبه عمیق گردآوری و جهت تجزیه‌وتحلیل اطلاعات و ارائه نظریه نهایی از کدگذاری نظری استفاده‌شده است. براساس روش نمونه­گیری هدفمند و نیز معیار اشباع نظری، 27 نفر از جوانان در این پژوهش شرکت کردند و اطلاعات از طریق مصاحبه عمیق گردآوری و فهم و درک آن‌ها نسبت به هویت­ شخصی پست‌مدرن مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفت. یافته­های به‌دست‌آمده با استفاده از نظریه زمینه­ای شامل ده مقوله عمده مصرف­محوری، نسبی­گرایی، سیالیت، تفکر بازاندیشانه، گروه مرجع، خود بیانگر باوری، هویت گزینشی، رسانه­های همگانی، رضایتمندی و سبک زندگی است. مقوله هسته این بررسی «هویت شخصی پست‌مدرن» است که سایر مقولات عمده را دربر می­گیرد. نظریه زمینه­ای به‌دست‌آمده در قالب مدل پارادایمی ارائه شده است.