تحلیلی بر وضعیت انتشارات علمی و ثبت پتنت در نظام ملی نوآوری ایران

Abstract

امروزه به خوبی مشخص شده که نوآوری فرآیند پیچیدهای است که فعالیت اجزای متعددی را می طلبد. این اجزا روابطی پیچیده با یکدیگر داشته و تحتتأثیر محیط پیرامونی قرار میگیرند. بنابراین مباحث نوآوری مستلزم دیدگاهی شد. ویژگی اصلی این سیستم، توانایی اجزای » نظام ملی نوآوری « نظاممند است که این نگرش باعث شکل گیری نظریه آن در تولید، انتشار و کاربرد فناوریهایی است که ارزش اقتصادی دارند. دانش و علم که اغلب در قالب مقالات ارائه میشوند باید به فناوری تبدیل شوند، چرا که تولید علم به تنهایی نمیتواند به پیشرفت کشور منجر شود. پس از تبدیل آن به فناوری باعث توانمندی و پیشرفت صنعتی نیز خواهد شد. همچنین تأکید جمهوری اسلامی ایران بر رشد درونزا، ایجاب میکند مؤلفه تولید فناوری مورد توجه جدی قرار گیرد که میزان اختراعات ثبت شده یکی از شاخصهای این مؤلفه است. بنابراین در این مقاله با نگاهی متفاوت و دقیق به نظام ملی نوآوری نمایی مفهومی از آن ارائه و با استفاده از مطالعات نظاممند اسناد و آمارهای معتبر جهانی، اقدام به بررسی کیفیت و کمیت مقالات و پتنتهای ایران و کشورهای مورد نظر گردیده است. در واقع، در این پژوهش جایگاه علم و فناوری در نظام ملی نوآوری بررسی شده که نتایج حاکی از جایگاه مطلوب ایران در انتشارات علمی و در مقابل وضعیت نامطلوب در ثبت پتنت است که به تحلیل علل آن نیز پرداخته شده است.