تحول روند شاخص های تحقیقاتی (77-1357)

Abstract

از مجموعه 1055 واحد تحقیقاتی کشور، 432 واحد مالکیت دولتی (9/40 درصد)، 161 واحد مالکیت غیرذدولتی (3/15 درصد) و 462 واحد مالکیت خصوصی (8/43 درصد) دارند. به رغم آنکه 8/43 درصد از واحدهای تحقیقاتی کشور مربوط به بخش خصوصی است، به دلیل ضعف فعالیت‌های آماری و اطلاع‌رسانی در نظام تحقیقاتی کشور از تعداد شاغلان، طرح‌های تحقیقاتی و هزینه‌های آنها اطلاع کاملی در دست نیست. تعداد مراکز تحقیقاتی دولتی کشور از 52 مرکز در سال 1357 به 154 مرکز در سال 1376 افزایش یافته است. بررسی ساختار مراکز تحقیقاتی دولتی کشور براساس گروه‌های تخصصی نشان می‌دهد که بیشترین سهم آنها به مراکز علوم انسانی و اجتماعی (5/30 درصد) و کمترین سهم آنها به مراکز پزشکی (9/3 درصد) مربوط بوده است. ساختار این مراکز طی سال‌های 57 تا 77 تحول چندانی نیافته است. تعداد طرح‌های تحقیقاتی کشور در سال 1357 معادل 11420 طرح بوده است. بررسی ساختار طرح‌های تحقیقاتی کشور به تفکیک نوع طرح نشان می‌دهد که طرح‌های بنیادی 7/13 درصد، طرح‌های کاربردی 2/74 درصد و طرح‌های توسعه‌ای 12 درصد از کل طرح‌های کشور را تشکیل می‌دهند. مقایسه شاخص‌های بهره‌وری حاکی از آن است که طی سال‌های اخیر میزان اعتبارات تحقیقاتی و تعداد محققان بسیار افزایش یافته ولی تعداد طرح‌های تحقیقاتی، مقالات و کتاب‌های منتشر شده، یا به عبارتی یافته‌های پژوهشی، افزایش چندان متناسبی با آنها نداشته‌اند.