گویش‌سنجی و نقشه‌نگاری رایانشی زبان‌گونه‌های شمال استان ایلام بر پایه تحلیل انبوهه‌ داده‌های زبانی

Abstract

اطلس گویشی، تنوعات و گستره‌ی گونه‌‌های زبانی را در پهنه‌ی جغرافیایی یک منطقه نشان می‌‌دهد. پژوهش حاضر تلاش کرده است بر اساس تحلیل انبوهه‌ی داده‌های گویشی و بهره‌گیری از بسته‌ی نرم‌افزاری گویش‌‌سنجی و نقشه‌‌نگاری RuG/L04، چشم‌‌اندازی از اطلس گویشی ناحیه‌ی شمالی استان ایلام، به همراه دستگاه آوایی گونه‌های زبانیِ رایج ارائه دهد. جامعه آماری این پژوهش، کلیه‌ی افراد ساکن در روستاهای بالای 100 خانوار ناحیه‌ی شمالی استان ایلام بود. با در نظر گرفتن معیارهای آماری و گویش‌شناختی، 36 نمونه‌ی گویشی از 35 سایت تهیه شد. روش جمع‌آوری داده‌ها، پرسش‌نامه‌ای ملهم از «طرح ملی اطلس زبانی ایران» مشتمل بر 117 واژه و سه جمله بود که روایی آن بر اساس آزمون آلفای کرونباخ 96/0 است. نتایج نشان داد که گونه‌ی زبانیِ «لکی» با 1/11 % از مجموع جامعه‌ی آماریِ پژوهش،‌ «لری» با 5/5 % و «کُردی جنوبی» با 3/83 % ، سه گروه گویشی عمده‌ی ناحیه‌ی شمالی ایلام را تشکیل می‌دهند.